منصور سامانی اول

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی

منصور سامانی اول ( ـ۳۶۶ق)

فرزند امیر نوح سامانی، ملقب به امیر سدید، ششمین امیر (۳۵۰ـ۳۶۶ق) از سلسلۀ‌ سامانیان‌. پس‌ از مرگ‌ عبدالملک‌ بن‌ نوح‌ (شوال‌ ۳۵۰ق)، خراسان‌ را آشوب‌ فراگرفت‌ و از این‌رو بزرگان‌ خاندان‌ سامانی‌ و رؤسای‌ لشکری‌ با برادر او، منصور بن‌ نوح‌ بیعت‌ کردند. وی با کمک فائق‌ خاصه‌ نصر بن عبدالملک را خلع کرد و بر تخت امارت تکیه زد. عصیان الپتکین را فرونشاند (۳۵۱ق). در این‌ هنگام‌ محمد بن‌ عبدالرزاق طوسی‌ سپهسالار خراسان‌ راه‌ تعدی‌ و تمرد پیش‌ گرفت‌ و ابوالحسن‌ سیمجور به‌جای‌ او منصوب‌ شد. از سال‌ ۳۵۴ق سامانیان‌ با لشکرکشی‌های‌ پیاپی‌ به‌ سیستان‌، درگیر جنگی‌ فرسایشی‌ و ۷‌سال‌ محاصرۀ‌ پرهزینه‌ و بی‌نتیجه‌ شدند. در زمان‌ منصور اول‌ جنگ‌ با آل‌بویه‌ در ری‌ ادامه‌ یافت‌، اما در ۳۶۱ق به‌‌کوشش‌ ابوجعفر عُتبی‌ وزیر منصور، و ابن‌عمید وزیر رکن‌الدولۀ‌ دیلمی‌، دولت‌ سامانیان‌ و آل‌بویه‌ صلح‌ کردند و مقرر شد که‌ آل‌بویه‌ هر سال‌ ۲۰۰هزار دینار در ازای‌ ری‌ و جبال‌ به‌ منصور اول‌ بپردازند.