مکتب سقاخانه

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی

مکتب سَقاخانه
اصطلاحی برای گونه‌ای از نقاشی مدرن ایران که نخستین‌بار از سوی کریم امامی، مترجم و منتقد هنری، در ۱۳۴۱ش به‌کار برده شد. استفاده از انواع خط فارسی، عناصر تزیینی کاشی و قالی، و نقش‌مایه‌های روستایی و عامیانه، دستمایۀ آثار آنان بود. هنرمندان سقاخانه‌ای از رمز و نماد و جنبه‌های نمادین مربوط به واقعۀ کربلا و مراسم مذهبی بهره گرفتند. آنان می‌خواستند با استفاده از هنر عامیانۀ مردمی و مذهبی بین هنر مدرن جهانی و هنرهای سنّتی و محلی ارتباط برقرار کنند. نقاشان سقاخانه راه رسیدن به هنری باهویّت را نه در انتخاب مضامین مألوف و یا نگارگری قدیم، بلکه در بهره‌گیری از گنجینۀ هنرهای تزیینی و عامیانه و خوشنویسی فارسی دانستند. عمر مکتب سقاخانه چندان طولانی نبود، اما با این مکتب زمینۀ بروز انواع گرایش‌های تزیینی هموار شد. حسین زنده‌رودی، منصور قندریز، مسعود عربشاهی، فرامرز پیلارام، و صادق تبریزی از نخستین هنرمندان منسوب به این گروه بودند. پرویز تناولی، ناصر اویسی، ژازه طباطبایی، و آثار متأخر جعفر روحبخش نیز منسوب به مکتب سقاخانه‌اند.