میراب

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی

میراب

(صورتِ ترکیبی و کوتاه‌شدۀ «امیر آب») از مشاغل سنتی، عملِ کسی که نظم و نَسَقِ امورِ مربوط به تقسیمِ آب را در محلات بر اساسِ نوبت و قراری تعیین‌‌شده، کوچه‌به‌کوچه و خانه‌به‌خانه برعهده داشت، نیز عملِ تقسیم‌کنندۀ آبِ کشاورزی میانِ کشاورزان. در سرزمینِ کم‌آبِ ایران، میرابان همواره نقشی اساسی و مهم ایفا کرده‌اند. کوشیده می‌شد میرابان از میانِ معتمدانِ درستکار و خداشناسِ هر محله گزیده شود. در روزگارانی که آبِ لوله‌کشی و تصفیه‌شده در دسترس نبود، قنات مهم‌ترین منبعِ آب‌رسانیِ شهری بود و از آن‌جا که اکثرِ قنات‌ها وقفی بودند، ایرانیان هزینه‌ای برای مصرفِ آب نمی‌پرداختند. میرابانِ شهری بر دو دسته بودند: میرابانی که واقفِ آب آن‌ها را به کار می‌گماشت و خود دستمزدشان را می‌پرداخت و میرابانی که از طرفِ بلدیه (شهرداری) به کار گماشته می‌شدند. میرابان به لُنگِ قرمزی بر کمر، دستمالِ یزدی‌ای بر سر و بیلی در دست شناخته بودند. بیشترین کسانی که با میرابان سروکار داشتند حمامی‌ها و آب‌انباردارهای عمومی (← آب‌انبار) بودند.