میرزا آقاخان کرمانی (۱۲۷۰ـ۱۳۱۴ق)
میرزا آقاخان کرمانی (۱۲۷۰ـ۱۳۱۴ق)
| میرزا آقاخان کرمانی | |
|---|---|
| زادروز |
۱۲۷۰ق |
| درگذشت | ۱۳۱۴ق |
| ملیت | ایرانی |
| شغل و تخصص اصلی | نویسنده و روزنامه نگار |
| آثار | هشت بهشت؛ آینه سکندری ؛ نامه باستان |
| گروه مقاله | ادبیات فارسی |
| خویشاوندان سرشناس | میرزا عبدالرحیم بردسیری (پدر) |
(شهرت میرزا عبدالحسین خان کرمانی پسر میرزا عبدالرحیم بردسیری) نویسنده و روزنامه‌نگار اصلاح‌طلب و آزادی‌خواه ایرانی. علوم متداول دینی را در زادگاهش فراگرفت و ریاضی، فلسفه و حکمت طبیعی را نیز آموخت. در ۱۳۰۲ق براثر مظالم حاکم کرمان به اصفهان رفت و به خدمت ظل‌السلطان درآمد و پس از مدتی عازم تهران شد و از آن‌جا به استانبول رفت و به حلقۀ یاران و هم‌فکران سیدجمال‌الدین اسدآبادی پیوست و چندی اندیشۀ اتحاد اسلام را تبلیغ کرد. زبان ترکی و فرانسوی را فرا گرفت و به نگارش مقاله در روزنامۀ اختر و تدریس در مدرسۀ ایرانیان استانبول پرداخت. پس از مدتی اندیشۀ اتحاد اسلام را ترک گفت و به اندیشه‌های ملّی‌گرایانه و فرهنگ ایران باستان و مخالفت با اعراب رو آورد و به آیین زردشتی تعلق خاطر نشان داد. پس از ترور ناصرالدین شاه، دولت عثمانی او را به همراه دوستان هم‌فکرش شیخ احمد روحی و حاجی میرزا حسن خبیرالملک دستگیر کرد و تحویل دولت ایران داد. به دستور محمدعلی میرزا ولیعهد، هر سه را در تبریز اعدام کردند.
از آثارش: هشت بهشت؛ آینۀ سکندری؛ نامۀ باستان؛ هفتاد و دو ملت؛ انشاءالله و ماشاءالله؛ قهوه‌خانه سورات؛ سالارنامۀ منظوم؛ رسالۀ خرید خوزستان؛ ترجمۀ قسمتی از تلماک فنلون، صد خطابه (در انتساب این کتاب به میرزا آقاخان کرمانی تردید است).