https://wikijoo.ir/index.php?title=%D9%86%D8%B1%D9%88%DA%98&feed=atom&action=historyنروژ - تاریخچهٔ نسخهها2024-03-29T14:52:25Zتاریخچهٔ نسخهها برای این صفحه در ویکیMediaWiki 1.41.0https://wikijoo.ir/index.php?title=%D9%86%D8%B1%D9%88%DA%98&diff=2010052629&oldid=prevMohammadi1 در ۲۴ ژوئیهٔ ۲۰۱۹، ساعت ۰۵:۲۳2019-07-24T05:23:50Z<p></p>
<p><b>صفحهٔ تازه</b></p><div><br />
{{الگو:جعبه اطلاعات کشور5<br />
| نام فارسی =نُرْوِژ<br />
|نام لاتین =Norway<br />
|موقعیت =در اروپای شمالی و در غرب شبهجزیرۀ اسکاندیناوی <br />
| جمعیت =4,967,700 نفر <br />
|تراکم نسبی (نفر در کیلومتر مربع)=15/3 <br />
|رشد سالانه (درصد) =0/6 <br />
|مساحت =323758 <br />
|پایتخت =اسلو <br />
| شهرهای اصلی =اسلو، برگن ترونهیم و استاوانگر <br />
| نظام سیاسی =نظام سلطنتی مشروطه با یک مجلس قانونگذاری <br />
|زبان =نروژی <br />
| دین = مسیحیت<br />
| درآمد سرانه (دلار) = <br />
| واحد پول =یورو }} نُرْوِژ (Norway)<br/> [[File:39093100-2.jpg|thumb]][[File:39093100.jpg|thumb|نمايي از کاخ سلطنتي شهر اسلو، پايتخت نروژ]]'''موقعیت'''. کشوری پادشاهی در اروپای شمالی و در غرب شبهجزیرۀ اسکاندیناوی<ref>Scandinavian Peninsula </ref>. از شمال به اقیانوس شمالگان<ref>Arctic Ocean </ref>، از شمال شرقی به روسیه، از شرق به فنلاند و سوئد، از جنوب به تنگۀ اسکاگِراک<ref>Strait of Skagerrak </ref>، و از غرب به دریای شمال<ref>North Sea </ref> و دریای نروژ<ref>Norwegian Sea </ref> محدود است. مساحت این کشور ۳۲۳,۷۵۸ ومتر مربع و شهر اسلو (اوسلو)<ref>Oslo </ref> پایتخت آن است.<br />
<br />
'''سیمای طبیعی'''. حدود سه پنجم نروژ را کوههایی با ارتفاع میانگین ۴۵۰ متر فرا گرفته است. کوههای خولن<ref>Kjolen Mountains </ref> (چولن نام سوئدی آن است) که فرسایش<ref>erosion </ref>یافتۀ عصر یخبندان<ref>Ice Age </ref>اند، در نواحی شمالی این کشور قرار دارند و سوئد و نروژ را ازهم جدا میکنند. ناحیۀ فلاتگونۀ یوتونهیم<ref>Jotunheimen </ref>، با بلندی ۲,۴۷۲ متر (قلۀ گلیترتین، بلندترین نقطۀ کشور نروژ) و نیز ارتفاعات هاردانگرویدا<ref>Hardangervida </ref> بخش مرکز جنوبی و جنوب آن را فرا گرفته است. دامنۀ غربی کوههای مزبور با شیب تند به خط ساحلی اقیانوسهای شمالگان و اطلس منتهی میشود و آبدرهها و شبهجزیرهها و جزایر ساحلی بسیار زیادی را پدید میآورد. آبدره<ref>fjord </ref>های بخش شمالی مانند وارانگرفیورد<ref>Varanger Fjord </ref>، پورسانگن فیورد<ref>Pors Angen Fjord </ref>، وست فیورد<ref>Vest Fjord </ref>، و فولدا فیورد<ref>Folda Fjord </ref> واقع در کرانههای آب سرد و غالباً یخبستۀ اقیانوس شمالگان مهمترین آنها هستند و آبدرههای ترونهیم<ref>Trondheim </ref>، سوگنه<ref>Sogne </ref>، و هاردانگر<ref>Hardanger </ref> بزرگترین عارضههای ساحلی اقیانوس اطلس محسوب میشوند و آبدرۀ اسلو<ref>Oslo Fjord </ref>، که در تنگۀ اسکاگراک جای دارد جنوبیترین آنها بهشمار میآید. جزایر بسیاری که شمارشان به ۵۰هزار میرسد در آبهای ساحلی نروژ وجود دارد که ماگرویا<ref>Mageroya </ref>، رینگواسوی<ref>Ringvassoy </ref>، سنیا<ref>Senja </ref>، وسترولن<ref>Vesterålen </ref>، هینویا<ref>Hinnoya </ref>، و جزایر لوفوتن<ref>Lofoten </ref> مهمترین آنها محسوب میشوند. بالغ بر ۱۶۰هزار دریاچه، که از فرسایش روزگار یخبندان گذشته حکایت دارند، نیز در نروژ دیده میشود که میوسا<ref>Mjosa </ref> و روس<ref>Ros </ref> بزرگترین و مهمترین آنها بهشمار میآیند. رودخانههای نروژ کلاً کوتاه، پرشیب، و خروشاناند و رود گلوما<ref>Glama </ref>، با درازای ۶۱۰ کیلومتر، درامسلوا<ref>Dramselva </ref>، و لوگن<ref>Lågen </ref> (لاگن) مهمترین آنها هستند. کشور نروژ از نظر اداری به ۱۹ بخش (فیلکه<ref>fylke </ref>) تقسیم میشود و بزرگترین شهرهای آن عبارتاند از اسلو، برگن<ref>Bergen </ref>، ترونهیم، و استاوانگر<ref>Stavanger </ref> بزرگترین شهرهای آن و ترومسو<ref>Tromso </ref>، هامِرفِست<ref>Hammerfest </ref>، و واردو<ref>Vardo </ref> نیز مهمترین بندرهای این کشور محسوب میشوند. درازای شمالی جنوبی قابل توجه این کشور، تنوع اقلیمی بسیاری را باعث شده و شرایط جغرافیایی متفاوت و اختلاف ارتفاع نیز از عوامل مؤثر آن هستند. بادهای غربوزان<ref>Westerly </ref> و جریان دریایی گلف استریم<ref>Gulf Stream </ref> نواحی ساحلی را از این شرایط مستثنی کرده و از اقلیمی نسبتاً آرام و معتدل برخوردار ساخته است. بندر برگن، در ساحل دریای شمال، پربارانترین شهر نروژ و اروپاست. خورشید در تابستان در نواحی شمالی غروب نمیکند و زمستانهایش برعکس از تابش نور خورشید محروم است. میانگین دمای شهر اسلو در دیماه ۵,۴ـ درجۀ سانتیگراد و در تیرماه&nbsp;۱۶.۵ درجۀ سانتیگراد است و میانگین بارندگی سالانۀ به آن ۷۶۳ میلیمتر میرسد. حدود'''''' یک چهارم از مساحت این کشور پوشیده از جنگلهای زبان گنجشک، نارون، افرا، بلوط، و سرخس است و مخروطیانی چون سرو، و صنوبر، خاص نواحی شرقی و شمالی آن است و گوزن شمالی، خرس، روباه قطبی، گرگ، آهو، گاو وحشی، و سمور در نواحی شمالی، در ارتفاعات، و پرندگان بسیاری چون خروس وحشی و گونههای مختلف ماهی، حیات وحش آن را تشکیل میدهند.<br />
<br />
'''اقتصاد'''. فقط پنج درصد از اراضی نروژ برای کشاورزی مناسب است و صنعت پایههای اصلی اقتصاد این کشور را تشکیل میدهد. حدود نیمی از سواحل جنوبی نروژ را مرتع و چراگاه فرا گرفته و نیمی دیگر به کشاورزی و کشت غلات و سیبزمینی و علوفه اختصاص یافته است. دولت نروژ از جنگلداری و شیلات حمایت میکند و صید ماهی، که میزان آن به ۸۰۰هزار تن در سال میرسد، از منابع مهم درآمد این کشور محسوب میشود. مساحت جنگلهای نروژ ۸میلیون هکتار است و تولید چوب و الوار آن به&nbsp;۸.۵ میلیون متر مکعب بالغ میشود. کانیهای فلزی از عمدهترین منابع طبیعی نروژ محسوب میشوند و مهمترین آنها عبارتاند از آهن، آلومینیوم، فرّوتیتانیوم، مس، روی، و سرب. نروژ از بزرگترین تولیدکنندگان نفت در جهان است و تولید نفت خام آن سالانه به&nbsp;۱۵۸.۵ میلیون تن میرسد و بعد از عربستان سعودی و روسیه، سومین صادرکنندۀ بزرگ نفت در جهان بهشمار میآید. ذخایز نفت این کشور معادل&nbsp;۹.۵ میلیارد بشکه است و ذخیرۀ گاز طبیعی آن به ۱,۲۵۰ میلیارد متر مکعب میرسد. آهن، فولاد، آلومینیوم، نیکل، مس، و روی از فرآوردههای معدنی آن محسوب میشوند و کاغذ، مواد شیمیایی، مواد غذایی، منسوجات و پوشاک، مصنوعات چرمی و چوبی، ماشینآلات، رایانه، رادیو و تلویزیون و وسایل منزل، ابزارهای پزشکی، اتومبیل و تجهیزات حملونقل فرآوردههای صنعتی آن را تشکیل میدهند. نروژ یکی از بزرگترین کشورهای استفادهکننده از نیروی برقابی<ref>hydro electric</ref> است و ۹۵ درصد از نیروی الکتریسیته این کشور، که میزان آن به ۱۴,۳۰۰ میلیون کیلووات ساعت میرسد، با این روش تأمین میشود.<br />
<br />
'''حکومت و''' '''سیاست.''' نروژ دارای نظام سلطنتی مشروطه با یک مجلس قانونگذاری است. اعلیحضرت هارالد پنجم<ref>harald V </ref> متولد ۱۹۳۷ از ۱۹۶۸، مقام سلطنت نروژ را پس از مرگ پدر خود عهدهدار شده است. مجلس قانونگذاری نروژ، استورتینگ<ref>storting </ref>، ۱۶۵ نماینده دارد که مردم آنان را برای چهار سال انتخاب میکنند و رهبر حزب حائز اکثریت در مجلس سِمت نخستوزیری و مسئولیت ادارۀ کشور و تشکیل هیئت دولت را برعهده دارد.<br />
<br />
'''مردم و تاریخ.''' جمعیت نروژ ۴,۹۶۷,۷۰۰ نفر است (۲۰۱۱) و تراکم نسبی آن به&nbsp;۱۵.۳ نفر در کیلومتر مربع میرسد. روند افزایش سالانۀ جمعیت این کشور&nbsp;۰.۶ درصد است و نروژیها ۹۶ درصد از جمعیت کشور را تشکیل میدهند. ۸۸ درصد از مردم آن پروتستان لوتریاند و ۷۶.۵درصدشان در شهرها زندگی میکنند و زبان رسمی آنان نروژی است. میانگین امید به زندگی در نروژ ۷۸ سال است و ۹۹ درصد از بزرگسالان آن باسوادند. نشانههایی از زندگی انسان عصر حجر<ref>stone age</ref> مربوط به ۷۰۰۰پم در نروژ بهدست آمده است. اقوام ژرمن<ref>germanic people </ref> پس از آخرین عصر یخبندان به این سرزمین وارد شدند و وایکینگ<ref>viking </ref>ها از قرن ۸ تا ۱۰م در صحنۀ اروپا به خودنمایی پرداختند. نروژیها در قرن ۱۰ به مسیحیت گرویدند و شاهزادهنشینهای متعددی که در گوشه و کنار نروژ وجود داشتند، در قرن ۱۱م با هم متحد شدند و اولاف دوم<ref>Olaf II </ref> (۱۰۱۵ـ۱۰۲۸) نروژ را به اوج اقتدار و عظمت رساند. اتحادیۀ کالمار<ref>kalmar union</ref> در ۱۳۹۷، سه کشور نروژ، سوئد، و دانمارک را با هم متحد کرد. نروژ در اواخر قرن ۱۸ ضمیمۀ کشور سوئد شد و در ۱۸۱۴ به خودگردانی داخلی نائل آمد، و در ۱۹۰۵ از سوئد جدا شد و به استقلال کامل دست یافت. نروژ در حالیکه در جنگ جهانی دوم اعلام بیطرفی کرده بود، از ۱۹۴۰ تا ۱۹۴۵ بهوسیلۀ ارتش آلمان نازی اشغال شد و پس از جنگ به پیمان آتلانتیک شمالی پیوست و در سال ۱۹۹۴ به اتحادیۀ اروپا ملحق شد.<br />
<br />
&nbsp;<br />
<br />
----<br />
<br />
[[Category:تاریخ جهان]] [[Category:سایر کشورها و حکومت های اروپایی]] [[Category:جغرافیای اروپا]] [[Category:جغرافیای انسانی اسکاندیناوی]] [[Category:جغرافیای طبیعی اسکاندیناوی]] [[Category:قاره ها و کشورها]] [[Category:کشورها]]</div>Mohammadi1