هریسون، جان (۱۶۹۳ـ۱۷۷۶)

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی

هَریسون، جان (۱۶۹۳ـ۱۷۷۶)(Harrison, John)

هَريسون، جان

ساعت‌ساز و ابزارساز انگلیسی. سازندۀ اولین کرونومترهای بسیار دقیق بود که برای تعیین طول جغرافیایی در دریا مناسب بودند و دریانوردی ایمن تا فواصل دور را عملی می‌کردند. در فاولکی[۱]، واقع در یورکشر[۲]، زاده شد و درودگری و مکانیکی، حرفه‌های پدرش، را آموخت. آونگ اصلاح‌شده‌ای برای ساعت ساخت (۱۷۲۶) که طول آن در هر دمایی ثابت می‌ماند. این آونگ متشکل از دو مادۀ متفاوت با ضرایب انبساط متفاوت بود. در ۱۷۱۴، شورای طول جغرافیایی بریتانیا[۳] برای ساختن اسبابِ تعیین طول جغرافیایی در دریا، با دقت ۳۰ دقیقه یا ۰.۵ درجه، ۲۰هزار پوند جایزه در نظر گرفت. هاریسون برای دریافت جایزه چهار وسیله معرفی کرد (۱۷۳۵ـ۱۷۶۰). وقتی چهارمین کرونومتر دریایی او را در دریا آزمایش کردند، در طول دو سفر به مجمع‌الجزایر هند غربی (وست ایندیز)[۴]، دقتی در حدود پنج ثانیه، معادل یک دقیقۀ طول جغرافیایی داشت و سرانجام جایزه را دریافت کرد. آنچه در افزایش دقت این کرونومتر نقش داشت، وسیله‌ای بود که کوک‌کردن دوبارۀ آن را بدون توقف مکانیسم زمان‌سنجی عملی می‌کرد. این وسیله بعدها در کرونومترهای دیگر نیز به‌کار رفت. اکنون کرونومتر دریایی هریسون را در موزۀ ملی دریاییِ[۵] گرینویچ به نمایش گذاشته‌اند. در ۱۹۹۶، داوا سابل[۶] کتاب پرفروش طول جغرافیایی[۷] را دربارۀ هاریسون نوشت.

 


  1. Faulky
  2. Yorkshire
  3. British Board of Longitude
  4. West Indies
  5. National Maritime Museum
  6. Dava Sobel
  7. Longitude