وحشت

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی
نسخهٔ تاریخ ‏۱۴ ژوئن ۲۰۲۱، ساعت ۱۰:۲۲ توسط Aeen (بحث | مشارکت‌ها)
(تفاوت) → نسخهٔ قدیمی‌تر | نمایش نسخهٔ فعلی (تفاوت) | نسخهٔ جدیدتر ← (تفاوت)

وحشت (horror)

گونه‌ای قصه یا فیلم که هدفش در درجۀ اول ترساندن خواننده یا تماشاگر، و گاه روان‌پالایی[۱] از طریق مبالغه در غرابت و کراهت است. ادبیات وحشت[۲]را به‌سختی می‌توان از رمان گوتیک متمایز ساخت، ولی این نوع داستان فاقد اخلاقیات قصۀ گوتیک است و حتی ممکن است پایان غیراخلاقی یا نفرت‌انگیز داشته باشد. از این‌رو، ممکن است مرز میان ادبیات و هرزه‌نگاری[۳] مانند مورد مارکی دو ساد[۴]، نویسندۀ فرانسوی، مخدوش شود. ادبیات وحشت، مانند ادبیات گوتیک، معمولاً از نقش‌مایه‌های فوق طبیعی، ازقبیل خون‌آشامان، سربرداشتن نیروهای پلید ازلی، و دگردیسی‌های هولناک استفاده می‌کند که اغلب برگرفته از حکایت‌های عامیانه، قصه‌های ارواح، و نمادگرایی جنون‌اند. نیز ممکن است از عوامل روان‌شناختی واقعی برای ایجاد ترس استفاده کند، چنان‌که بسیاری از داستان‌های وحشتناک با وام گرفتن از وقایع روزمره ایجاد ترس و وحشت می‌کنند. از این جمله‌اند بی‌بیِ پیک[۵] (۱۸۳۴) اثر الکساندر پوشکین[۶]، نویسندۀ روس، و پنجۀ میمون[۷] از ویلیام وایمارک جیکوبز[۸]، نویسندۀ انگلیسی. بسیاری از نویسندگان مهم در این نوع ادبی نیز طبع‌آزمایی کرده‌اند که موفق‌ترین آنها گی‌ دو موپاسان[۹]، نویسندۀ فرانسوی، و ساکی[۱۰] (هکتور هیو مونرو[۱۱])، نویسندۀ انگلیسی، بوده‌اند. ازجمله فیلم‌هایی که در ژانر وحشت ساخته شده‌اند می‌توان از فیلم‌های دراکولا، تنگۀ وحشت[۱۲] از اسکورسیزی و نیز فیلم‌های آلفرد هیچکاک نام برد.

 


  1. catharsis
  2. horror fiction
  3. Pornography
  4. Marquis de Sade
  5. The Queen of Spades
  6. Aleksandr Pushkin
  7. The Monkey’s Paw
  8. William Wymark Jacobs
  9. Guy de Maupassant
  10. Saki
  11. Hector Hugh Munro
  12. Cape fear