ورزندی

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی

وَرْزَندی

از گویش‌های مرکزی ایران در شاخۀ جنوب غربی که مردم دهستان ورزنه از بخش کوهپایه‌ای اصفهان بدان سخن می‌گویند و قرابت زیادی با کوهپایه‌‌یی (گویش دهستان کوهپایه) و جرقویه‌ای و زفره‌ای دارد. صامت‌ها مانند صامت‌های فارسی هستند. در این گویش جنس دستوری وجود ندارد. از تبدلات آوایی تبدیل /a/ به /e/ است؛ همچنین تبدیل /b/ به /v/ در vafr «برف» (همراه جابه‌جایی صامت‌های پایانی)، گرایشی به کوتاه کردن اسم‌ها وجود دارد مانند: dot «دختر» و xox «خواهر». مضاف‌الیه مستقیماً (بدون نشانۀ خاص) پس از مضاف قرار می‌گیرد: xox men «خواهر من»، همین موضوع در مورد صفت و موصوف صادق است: kark arzon «مرغِ ارزان»؛ در میان اعداد «پنج» banj تلفظ می‌شود و has «هشت» است. پیشوندهای نمود تام برای التزامی، ماضی و امری به ترتیب be-، bi- و ba است. در صیغه‌های ماضیِ افعال متعدی، ضمایر وندی به یکی از واژه‌های پیش از فعل می‌چسبند: motombidi «من تو را دیدم». برخی از واژه‌های وَرزنه‌ای: xol «پدر»، kuve «سگ»، kark «مرغِ»، gorg «گرگ»، nun «نان» و kelak «اجاق».