وین

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی

ویِن (Vienna)

وین
کشور اتریش
نام فارسی ویِن
نام لاتین Vienna
جمعیت 2,041,200 نفر
موقعیت ساحل رود دانوب
تولیدات و صنایع مهم علوم مهندسی، الکترونیک، تولید لوازم برقی، پوشاک، ابزار دقیق و آلات موسیقی
برخی بناهای مهم کلیسای جامع سنت استفن، هوفبورگ، کاخ سلطنتی هاپسبورگ؛ کاخ‌های سلطنتی
نمایی از کاخ سلطنتی شونبرون، وین
نمایی از کاخ سلطنتی شونبرون، وین

پایتخت اتریش، بر ساحل رود دانوب[۱]، کنار جنگل‌های وین[۲]، با ۲,۰۴۱,۲۰۰ نفر جمعیت (۲۰۰۳). اگرچه در ناحیۀ اتریش سفلا[۳] قرار دارد، ایالتی مستقل است. صنایع آن عبارت‌اند از علوم مهندسی، الکترونیک، تولید لوازم برقی، پوشاک، ابزار دقیق، و آلات موسیقی. مرکز مهم فرهنگی و گردشگری است. وین با خطوط راه‌آهن تقریباً به تمام شهرهای مهم اروپا مرتبط است. آژانس بین‌المللی انرژی اتمی[۴]، سازمان توسعۀ صنعتی سازمان ملل (یونیدو)[۵]، و سازمان کشورهای صادرکنندۀ نفت (اوپک)[۶] در این شهر قرار دارند. بناهای مهم آن عبارت‌اند از کلیسای جامع سنت استفن[۷] (قرون ۱۲ـ۱۶م)، هوفبورگ[۸]، کاخ سلطنتی هاپسبورگ[۹] از قرن ۱۳م که در آتش‌سوزی ۱۹۹۲ به‌شدت آسیب دید؛ کاخ‌های سلطنتی شونبرون[۱۰] از قرن ۱۸؛ و سالن‌های تئاتر و اُپرا، که شهرت جهانی دارند. وین همچنین مقر سر اسقف کاتولیک و مقر اسقف پروتستان است. وین از ۲۳ محله تشکیل شده و در دو کرانۀ رود دانوب واقع شده است. دامنه‌های شرقی کوه‌های آلپ[۱۱] در غرب و جلگه‌های حوزۀ دانوب در شرق آن‌جا دارند. این شهر پارک‌های فراوانی نیز دارد که در اغلب آن‌ها بناهای تاریخی دیده می‌شود. در غرب و جنوب غربی آن تپه‌های پوشیده از درخت وینروالد[۱۲] واقع شده است. وین، با نام ویندوبونا[۱۳]، ماندگاه سلت‌[۱۴]ها بود و در قرن ۱پ‌م رومی‌ها آن را اشغال و پایگاه‌ها در آن تأسیس کردند که مارکوس اورلیوس[۱۵]، امپراتور روم، در آن اقامت داشت و همان‌جا درگذشت. رومی‌ها در قرن ۵م شهر را تخلیه کردند و از آن بارها میان مهاجمان دست‌به‌دست شد. مجارها که در آغاز قرن ۱۰م آن را تصرف کردند، به‌دست خاندان بابنبرگ[۱۶] رانده شدند. وین در ۱۲۷۸م پایتخت هاپسبورگ‌ها و سپس مقر امپراتوران آلمان شد. در اواخر قرن ۱۴م دانشگاه و چندین کلیسا و صومعۀ باشکوه داشت. ترک‌های عثمانی در ۱۵۲۹ و ۱۶۸۳ آن را محاصره کردند، اما موفق به فتح آن نشدند. در زمان ماری ترز[۱۷] (۱۷۱۷ـ۱۷۸۰) مرکز امپراتوری بزرگی بود که تا قرن ۱۹ دوام آورد. پس از فروپاشی امپراتوری اتریش در جنگ جهانی اول، وین موقعیت خود را، در جنوب شرقی اروپا، به‌منزلۀ مرکز بزرگ تجاری حفظ کرد. اوضاع نابسامان کشور پس از جنگ جهانی اول موجب شورش‌ها و زد‌وخوردهای فراوان بین حزب‌های رقیب شد. وین از ۱۹۳۸ تا ۱۹۴۵ در اشغال آلمان‌ها بود. پس از جنگ جهانی دوم و دَه سال اشغالگری متفقین[۱۸]، به‌منزلۀ پایتخت جمهوری بی‌طرف اتریش احیا شد. پس از ۱۹۷۹، وین به یکی از ادارات مرکزی سازمان ملل متحد[۱۹] تبدیل شد. وین در قرون ۱۸ و ۱۹ و اوایل قرن ۲۰ پایتخت موسیقی جهان بود. هایدن[۲۰]، موتسارت، بتهوون، شوبرت[۲۱]، و مالر[۲۲] در این شهر زندگی کرده‌اند.

 


  1. River Danube
  2. Vienna Woods
  3. Lower Austria
  4. (International Atomic Energy Agen‌cy (IAED
  5. (United Nations Industrial Development Organization (UNIDO
  6. Organization of Petroleum Exporting Countries
  7. St Stephen's Cathedral
  8. Hofborg
  9. Habsburg
  10. Schonbrunn
  11. Alps
  12. Wienerwald
  13. Vindobona
  14. Celtic
  15. Marcus Aurelius
  16. Babenberg
  17. Maria Theresa
  18. Allied
  19. United Nations
  20. Haydn
  21. Schubert
  22. Mahler