چرخ زندگی

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی

چرخ زندگی (wheel of life)

نشانۀ زندگی در بسیاری از ادیان. چرخ ممکن است نمودار کل چرخۀ زندگی از تولد تا رسیدن به اوج قدرت و سپس افتادن در نشیب میانسالی و پیری تا مرگ باشد. همچنین، امکان دارد که حاکی از فراز و فرود بخت در ایام مختلف زندگی شخص باشد، چنان‌که در هنر دینی عامۀ جهان غرب فراوان دیده می‌شود. در هنرهای بودایی و هندو مراحل مختلف وجود را نشان می‌دهد که آتمن[۱] یا نفس متوسط باید از آن‌ها عبور کند تا به نیروانا[۲] یا رهایی برسد. در هنر بودایی، چرخ عالم در دست اژدهایی است به نام یاما[۳] که نمایانگر دگرگونی و مرگ (اَنیکّا[۴]) است. در مرکز چرخ، موانع سه‌گانۀ آرزومندی، کینه‌توزی و ناآگاهی با سه شکل خروس، مار و خوک که هر یک دم دیگری را گرفته، نمایش داده شده است. چرخ زندگی ممکن است دارای شش پره به نشانۀ شش ساحتی باشد که نفس احتمال دارد اشغال کند: انسان، حیوان، شبح، دوزخ، شبه‌خدا، و خدا.



  1. atman
  2. nirvana
  3. Yama
  4. anicca