ژنه، ژان (۱۹۱۰ـ۱۹۸۶)

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی
ژان ژنه
Jean Genet
زادروز 1910م
درگذشت 1986م
ملیت فرانسوی
شغل و تخصص اصلی نمایشنامه‌نویس، رمان‌نویس
شغل و تخصص های دیگر شاعر
آثار

رمان‌: گلبانوی ما (۱۹۴۴) و معجزۀ گل سرخ (۱۹۴۶)

نمایش‌نامه‌: نظاره‌گر مرگ (۱۹۴۷)، کُلفت‌ها
گروه مقاله ادبیات غرب
جوایز و افتخارات  
ژان ژنه

ژنه، ژان (۱۹۱۰ـ۱۹۸۶)(Genet, Jean)

ژان ژنه

نمایش‌نامه‌نویس، رمان‌نویس، و شاعر فرانسوی. مادرش روسپی بود و هفت ماه پس از تولد او، سرپرستی‌اش را به زوجی سپرد که مهربان و حمایت‌گر بودند. ژنه اگرچه نمره‌های ممتاز می‌گرفت، چندین بار از خانه فرار کرد و جرائم خرد متعددی مرتکب شد. به همین دلیل در پانزده سالگی به مرکزی برای نگهداری کودکان بزهکار فرستاده شد و دو سال در آن‌جا ماند. بعد از بازگشت به پاریس، مدتی خانه به دوش بود و به دزدی و جعل مدارک ادامه داد و چندین بار به زندان رفت. زندگی پرتلاطم او و نخستین سال‌هایی که در زندان سپری شدند در نمایش‌هایش بازتاب یافته‌اند. مشخصۀ آن‌ها آیین[۱]، نقش‌گزاری[۲]، و توهّم[۳]اند و در آن‌ها شخصیت‌ها به ارائه نمایش تخیلات عجیب و خشن خود می‌پردازند. نمایش‌نامه‌هایش عبارت‌اند از کُلفت‌ها[۴] (۱۹۴۷)، بالکن[۵] (۱۹۵۷)، و دو نمایش‌نامۀ دیگر سیاهان[۶] (۱۹۵۹) و پرده‌ها (پاراوان‌ها)[۷] (۱۹۶۱)، که به اوضاع الجزایر می‌پردازند. ازجمله رمان‌های اوست: گُلبانوی ما[۸] (۱۹۴۴) و مُعجزۀ گل سرخ[۹] (۱۹۴۶) که دنیایی از تبهکاری و شهوت همجنس‌بازی را ترسیم می‌کنند. آثار ژنه پیوند‌هایی با نظریه‌های آنتونن آرتو[۱۰]، تئاتر پوچی[۱۱] (← تئاتر پوچی)، و مکتب اصالت وجود (اگزیستانسیالیسم) ژان پل سارتر[۱۲]، فیلسوف فرانسوی، دارند، گرچه او آن عناصر را با مقصود و سبک بی‌مانند خود همساز می‌کند. نخستین نمایش‌نامه‌اش، نظاره‌گر مرگ[۱۳] (۱۹۴۷)، به کاوش در روابط شهوانی میان زندانیان همجنس‌باز می‌پردازد. سپس کُلفت‌ها انتشار یافت که نخستین نمایش‌نامۀ او بود که به‌اجرا درآمد. این اثر از دو خواهر سخن می‌گوید که قتل بانوی خود را در واقعیت و در نمایش، هردو، اجرا می‌کنند. عنصر آیین و کلنجاررفتن با دنیای پوچی از رویاها و تخیلات که در هر دو این نمایش‌نامه‌ها مشهودند، در بالکن، سیاهان، و پرده‌ها حتّی بیشتر به‌چشم می‌خورند. در این نمایش‌نامه‌ها، واقعیت، رویا و فانتزی به‌گونه‌ای نامشخص جلوه می‌کنند و آدم‌ها موجوداتی عمیقاً منزوی و از خودبیگانه نشان داده می‌شوند که جست‌وجوی آنان برای واقعیت و معنای «غایی» نومید‌کُننده است.

 


  1. ritual
  2. role-play
  3. illusion
  4. Les Bonnes/The Maids
  5. Le Balcon/The Balcony
  6. Les Nègres/The Blacks
  7. Les Paravents/The Screens
  8. Notre Dame des fleurs/Our Lady of the Flowers
  9. Miracle de la rose/Miracle of the Rose
  10. Antonin Artaud
  11. Theatre of the Absurd
  12. Jean-Paul Sartre
  13. Haute Surveillance/Deathwatch