کازرونی

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی

کازرونی (گویش)

از گویش‌های فارس (استان فارس) که امروزه در کازرون به آن تکلم می‌کنند و با کازرون قدیم تفاوت بارزی دارد. در این گویش همخوان‌ها همانند همخوان‌های فارسی است. تغییر و تبدیل در کازرونی چنین است: جابه‌جایی آوایی در barz «بذر»، kerbit «کبریت»، qofl «قفل»، تغییر /u/ به /i/ در goli «گلو»، bali «بلوط»؛ تبدیل خوشۀ /st/ به /ss/ در dasse «دسته»، pesse «پسته»، sepessun «سپستان»؛ تبدیل /r/ به /l/ در balg «برگ»، تبدیل /b/ به /v/ در rurah «روباه»، tavar «تبر»، toranjevi «ترنجبین»؛ حذف /t/ پایانی در واژه‌های das «دست»، pus «پوست»، mas «ماست»، ترتیب مضاف و مضاف‌الیه و نیز صفت و موصوف مثل فارسی است. نشانۀ مصدری در کازروی (-san, -tan, dan) -an است: umadan «آمدن»، tonossan «توانستن». پسوند معرفه‌ساز -ku است: و در صورتی که اسم به /e/ ختم شود. مصوت /e/ تبدیل به /as/ می‌شود: شماری از واژگان کازرونی: pok «تپک»، sed «نردبان» zornow «گِرداب»، bone «اصله درخت»، tahl «تلخ»، sowz «سبز»، ogul «تجربه»، vel «معشوق» و bandirbidan «منتظر شدن».