کنگرلو

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی

کَنگَرلو
از طوایف تُرک استاجلو، ساکن در جمهوری خودمختار نخجوان. خوانین کنگرلو قرن ۱۱ق تا میانۀ قرن ۱۳ق حاکم نخجوان بودند. اینان از تشکیل دولت صفویه، به آن دولت پیوستند و برخی در ملازمت حکام بزرگ استاجلو به نقاط مختلف رفتند. مصطفی بیگ و تیمور سلطان کنگرلو در اوایل سلطنت شاه‌عباس حاکم تون و طبس بودند. مقصود سلطان کنگرلو، از ۱۰۱۳ تا ۱۰۳۷ق حاکم نخجوان بود. مراد‌خان سلطان کنگرلو در اواسط سلطنت شاه‌عباس دوم درگذشت و برادرش علی‌قلی‌خان جانشین او شد. محمدرضاخان کنگرلو در اواخر دورۀ شاه سلطان حسین، به مقام خلیفةالخلفایی رسید و بعدها به نادرشاه پیوست. حیدرقلی‌خان کنگرلو به‌همراه گروه کثیری از کنگرلوها در جنگ با آزادخان افغان کشته شد. حاجی‌خان کنگرلو به‌سبب همکاری با ارتش روسیه به فرمان آقامحمدخان قاجار کور شد. احسان و شیخ‌علی کنگرلو، پسران کلب‌علی‌خان، در ۱۲۴۳ق در مخالفت با کریم‌خان کنگرلو، حاکم نخجوان، به ارتش روسیه پیوستند و قلاع عباس‌آباد و نظاره را تسلیم ارتش روسیه کردند. پس از انعقاد قرارداد ترکمان‌چای، کریم‌خان کنگرلو از کلیۀ حقوق و امتیازات موروثی و اکتسابی خود محروم شد و همۀ املاک و اموال او به‌تصرّف دولت روسیه درآمد. فهرست تقریبی حکام موروثی کنگرلو بدین قرار است: مقصود سلطان، مراد‌خان سلطان، علی‌قلی سلطان، محمدرضاخان، حیدرقلی‌خان، حاجی‌خان، عباس‌قلی‌خان، کلب‌علی‌خان، نظرعلی‌خان، کریم‌خان.