گیلسپی، دیزی (جان برکز)
دیزی (جان بركز) گیلسپی Dizzy (John Birks) Gillespie | |
---|---|
زادروز |
1917م |
درگذشت | 1993م |
ملیت | امریکایی |
شغل و تخصص اصلی | نوازنده |
شغل و تخصص های دیگر | رهبر گروه کب کالووی (1939ـ1941) |
فعالیتهای مهم | تاسیس اركستر سازمان ملل متحد |
گروه مقاله | موسیقی |
گیلِسْپی، دیزی (جان بِرْکْز)(1917ـ1993) Gillespie, Dizzy (John Birks)
نوازندۀ امریکایی ترومپت جاز[۱]. همراه با چارلی پارکر، خالق و نمایندۀ اصلی سبک بیباپ[۲] بود. گیلسپی بر بسیاری از ترومپتنوازانِ مُدرن، ازجمله بر مایلز دیویس[۳]، تأثیر فراوان گذاشت، هرچند عمدتاً با گروههای جاز (کامبو)[۴] مرتبط بود. گیلسپی در ایالت کارولینای جنوبی بهدنیا آمد. نخست عازم فیلادلفیا شد و سپس در 1937 به نیویورک رفت و در آنجا نخستین آهنگهای خود را در مقامِ تکنواز عرضه کرد. از اعضای ارکستر و رهبر گروه محبوب کَب کالووی[۵] (1939ـ1941) بود. حضوری کوتاه در گروههای دیگر داشت و کوآرتت خود را در 1942 تشکیل داد. سال پس از آن، نخستین آهنگ خود را با چارلی پارکر[۶] ساخت. تصویری که گیلسپی از خود در اذهان ترسیم کرد، مردی با ریشِ بُزی، کلاه بِرۀ سیاه، و عینک آفتابی بود که همۀ طرفداران بیباپ در سرتاسر دنیا از آن تقلید میکردند. با اینکه قصدش از نامزدیِ ریاست جمهوریِ امریکا بیشتر به شوخی شبیه بود و وعده داده بود نامِ کاخِ سفید را به کاخِ آبی (بلوز که نوعی سبک موسیقی است) تغییر دهد، اما در عرصۀ موسیقی و در سطح بینالمللی، آدمی جدی بود. در 1956 به نیابت از سوی وزارت کشور امریکا، تور فرهنگی برگزار کرد، و نخستین نوازندۀ جاز بود که چنین افتخاری نصیبش شد. در اواخر دهۀ 1980 ارکستر سازمان ملل متحد[۷] را تشکیل داد، و در آن بر عنصر موسیقی امریکای لاتین تأکید کرد، و این به حاصل زندگی و عمرش بدل شد.