یغمای جندقی، رحیم (خوروبیابانک ۱۱۹۶ـ ۱۲۷۶ق)

یَغْمای جَنْدَقی، رحیم (خوروبیابانک ۱۱۹۶ـ ۱۲۷۶ق)

شاعر ایرانی. از کودکی نزد امیراسماعیل‌خان عامری، حاکم جندق، پرورش یافت و مدتی منشی او بود. اثر هجوآمیزش به نام سرداریه را در روزهایی که در دستگاه سردار ذوالفقارخان سمنانی خدمت می‌کرد سروده است. پس از آن‌که به دستور ذوالفقارخان زندانی و سپس آزاد شد، نام خود را به ابوالحسن و تخلص خود را از مجنون به یغما تغییر داد. از آن پس در سلک درویشان درآمد و به بغداد رفت. ازآن‌جا به تهران رفت و به معرفی حاج‌میرزا‌ آغاسی وزیر، به دربار محمدشاه قاجار راه یافت و حکومت کاشان یافت. هزل، هجو و انتقاد مایۀ شعر و نثر اوست. در قالب غزلیات، قطعات، ترجیعات و رباعیات هزلیات بسیار دارد. مرثیه‌های او سبک تازه‌ا‌ی دارد و بیشتر نوشته‌هایش به فارسی سره است. نوآورترین شاعر مکتب بازگشت بود و بسیار به زبان عوام توجه نشان داد. مکتوب‌کردن نوحه‌های سینه‌زنی از ابداعات اوست و شیوۀ تصنیف را برای هجو نخستین‌بار وی به‌کار گرفت. از خوشنویسان عصر خود بود. برهان قاطع را استنساخ کرده و لغاتی بر آن افزوده است. مجموعه آثار یغمای جندقی در دو جلد به تصحیح سید علی آل داود به‌چاپ رسید که جلد یکم سروده‌های او (۱۳۵۷ش) و جلد دوم مکاتیب و منشآت (۱۳۶۲ش) وی است.