صاحب جواهر
صاحبِ جواهر (نجف اشرف ۱۲۰۰ـ۱۲۶۶ق)
(شهرتِ شیخ محمد حسن نجفی) مرجع تقلید و زعیم حوزۀ علمیۀ نجف. از نظر پدری، نسب به خانواده‌ای ایرانی و از طرف مادر نسب او به حلۀ عراق می‌رسد. نزد شیخ قاسم محی‌الدین، شیخ جعفر کاشف‌الغطا و پسرش شیخ موسی، صاحب مفتاح‌الکرامه، احتمالاً سید محمد مجاهد، و محمدمهدی بحرالعلوم درس خواند. میرزا حبیب‌الله رشتی، شیخ محمدحسن آل یاسین، سید حسن مدرس، صاحب مقابس، شیخ حسن مامِقانی، آقا حسن نجم‌آبادی و میرزا حسين خلیلی از شاگردان او بودند. در دورۀ او حوزۀ علمیۀ نجف به‌سبب ثبات سیاسی، از رشد و شکوفایی برخوردار بود. شیخ مرتضی انصاری با آن که در اواخر عمر او، به‌جهت احترام در کلاس‌های درس او شرکت می‌کرد، شاگرد او به‌شمار نمی‌رود؛ با این حال صاحب جواهر پیش از مرگ، در حضور مجتهدان نجف، او را به جانشینی خود برگزید. مهم‌ترین اثر او کتاب فقهی جواهرالکلام است که نگارش آن ۳۲ سال به‌طول انجامید و به‌سبب تألیف آن به صاحب جواهر شهرت یافت. از دیگر آثار اوست: نجاة‌العباد که رسالۀ عملیۀ او بود و شرح و تعلیقه بر آن فراوان است؛ هدایة‌الناکسین؛ و چندین رسالۀ فقهی مستقلِ دیگر.