مصمغان

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی
نسخهٔ تاریخ ‏۲۴ ژوئیهٔ ۲۰۱۹، ساعت ۰۵:۲۳ توسط DaneshGostar (بحث | مشارکت‌ها) (جایگزینی متن - '\\3' به '<!--3')
(تفاوت) → نسخهٔ قدیمی‌تر | نمایش نسخهٔ فعلی (تفاوت) | نسخهٔ جدیدتر ← (تفاوت)

مَصْمُغان ( ـ۱۴۱ق)

مُعرّب‌ مسمغان‌، نام‌ عمومی‌ سلسله‌ای‌ از امرای‌ زردشتی‌. آنان‌ را از فرزندان‌ ارمائیل‌، می‌دانند که‌ در اسطوره‌ها آشپز ضحاک‌ بود. چون‌ فریدون ضحاک‌ را اسیر کرد‌ و از داستان‌ رهایی‌ برخی‌ از محکومان‌ به‌‌دست‌ ارمائیل‌ آگاه‌ شد، به‌وی‌ لقب‌ «مَسمُغان‌« یا «مه‌ مُغان» یعنی‌ بزرگ‌ زردشتیان‌ را داد و حکومت‌ دنباوند (دماوند) را به‌وی‌ سپرد و از آن‌ پس‌ حکام‌ و فرمانروایان‌ این‌ ناحیه‌ مَسْمُغان‌ نامیده‌ شدند. در ۲۳ق به‌دنبال‌ فتح‌ ری‌ به‌دست‌ مسلمانان‌، مصمغان‌ دماوند چاره‌ای‌ ندیدند جز آن‌که‌ با مسلمانان‌ صلح‌ کنند و به‌ آنان‌ خراج‌ بدهند و بدین‌ ترتیب‌ تا مدت‌ها آنان‌ خراجگذار مسلمانان‌ بودند. در ۱۴۱ق در زمان‌ منصور خلیفۀ‌ عباسی‌ نواحی‌ تحت‌ حکومت‌ آنان‌ به‌دست‌ مسلمانان‌ افتاد و پرویز ابن مَصمُغان‌ دماوند و دخترانش‌ اسیر شدند. پس‌ از مرگ‌ مَصمُغان‌، مردم‌ آن‌ ناحیه‌ گریخته‌ و مخفیانه‌ به‌زندگی‌ پیشین‌ خود ادامه‌ دادند. طبری‌ در وقایع‌ ۲۵۰ق از مصمغان‌ ابن‌ ونداد امید که‌ با حسن‌ بن‌ زید علوی‌ بیعت‌ کرد، نام‌ می‌برد.