لاهیجی، عبدالرزاق ( ـ قم ۱۰۷۲ق)
لاهیجی، عَبدالرّزاق ( ـ قم ۱۰۷۲ق)
(متخلص به فَیّاض) حکیم، متکلم و شاعر ایرانی. در فلسفه، منطق، ادب، حکمت و علوم عقلی و نقلی دست داشت. عبدالرزاق شاگرد و داماد ملاصدرا بود. در اوان جوانی برای تحصیل به قم رفت و پس از آن در همان شهر به تدریس پرداخت. به شهرهای نجف، مشهد، شیراز، اصفهان، کاشان و تبریز سفر کرد. قاضی سعید قمی از شاگردانش بود. پای‌بند فلسفۀ مشاء بود و در تدریس و تصنیف به سبک مشایی عمل می‌کرد. وی بهتر از استادش توانست خود را از بدگمانی متشرعه در امان دارد. به خواجه نصیر طوسی بسیار معتقد بود. به مبادی و اهدافِ حکمت اشراق نیز آگاهی داشت. با صائب معاشر بود. پیکرش در اصفهان به‌خاک سپرده شده است. از آثارش: گوهر مراد (تهران، ۱۲۷۱ق) در حکمت اشراق به نام شاه‌عباس دوم؛ خلاصۀ گوهر مراد به نام سرمایۀ ایمان فی اثبات اصول العقاید بطریق البرهان (بمبئی، ۱۳۰۴ش)؛ مشارق‌الالهام در شرح تجرید خواجه نصیر طوسی (تهران، ۱۲۶۷)؛ شرحی بر فصوص‌الحکم ابن عربی به فارسی؛ حواشی بر شرح اشارات خواجه نصیر؛ ۱۲۰۰ بیت از قصیده، قطعه، غزل و ساقی‌نامه که با دو تصحیح یکی به قلم ابوالحسن پروین پریشان‌زاده (تهران، ۱۳۶۹ش) و دیگری به‌کوشش امیربانوی کریمی (تهران، ۱۳۷۲ش) به‌چاپ رسیده است؛ جمال‌الصالحین به فارسی در حکمت عملی؛ کلمات‌الطیبه در محاکمۀ بین صدرالمتألهین و میرداماد؛ حاشیه بر قسمت جواهر و اعراض از شرح تجرید قوشچی؛ حاشیه بر حاشیۀ شمس‌الدین محمد خفری بر الهیات تجرید؛ حاشیه بر حاشیۀ ملاعبدالله یزدی بر تهذیب‌المنطق تفتازانی؛ حدوث عالم؛ شرح‌الهیاکل فی حکمةالاشراق؛ شوارق‌الالهام در حکمت.