ژاکار، ژوزف ماری (۱۷۵۲ـ۱۸۳۴)

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی
(تغییرمسیر از ژوزف ماری ژاکار)

ژاکار، ژوزِف ماری (۱۷۵۲ـ۱۸۳۴)(Jacquard, Joseph Marie)
تولیدکنندۀ فرانسوی منسوجات. سیستم کارت سوراخ‌‌شده را برای برنامه‌ریزی به منظور نقش‌انداختن در دستگاه ابریشم‌بافی، معروف به ماشین ژاکار[۱]، اختراع کرد. در ۱۸۰۱، ماشین‌هایی ساخت که در آن‌ها الگوی زیرورو رفتن نخ‌های تار در هر رفت ‌و برگشت ماکو با کارت‌های سوراخ‌شده تعیین می‌شد. در ماشین‌های بعدی، کارت‌های سوراخ‌شده را به‌شکل حلقه متصل کرد و به این ترتیب، تکرار «برنامۀ» بافت فرش میسر شد. در رایانه‌های اولیۀ دهه‌های ۱۹۴۰ تا ۱۹۶۰، از کارت‌های سوراخ‌شده‌ای به سبک ژاکار استفاده می‌کردند. ژاکار در لیون[۲] زاده شد و کارگاه بافندگی کوچکی به ارث برد. پس از ورشکستگی، ماشین ژاکار را اختراع کرد و از ۱۸۰۴، در هنرستان فنی و حرفه‌ای پاریس[۳] به تکمیل آن پرداخت. کارگران بافنده، که می‌ترسیدند بی‌کار شوند، در لیون و دیگر شهرها ماشین‌های او را درهم شکستند. در ۱۸۱۲، در فرانسه ۱۱هزار دستگاه ماشین بافندگی ژاکار مشغول کار بود و در بسیاری از کشورهای دیگر نیز از این ماشین استفاده می‌شد. وسیلۀ الحاقی ماشین ژاکار برای بافت پارچه‌های نقش‌دار، که بعدها دیگران آن را تکمیل کردند، امکان بافت این پارچه‌ها را بدون دخالت بافنده فراهم کرد. پیش از آن، بافنده‌ها ناگزیر بودند پیش از شروع کار طرحی برای این کار بریزند. با اختراع ژاکار، باز هم تهیۀ این طرح یکی از ضروریات کار بافندگی بود، اما یک‌بار که طرح تهیه می‌شد، با انتقال آن به کارت‌های سوراخ‌شده بارها به‌کار می‌رفت.

 


  1. Jacquard loom
  2. Lyon
  3. Paris Conservatoire des Arts et Métiers