بیلیارد
بیلیارد (billiards)
بازیای که در داخل سالن برگزار میشود. معمولاً بین دو بازیکن انجام میگیرد و مشتمل است بر چوبی نوکتیز (چوب بیلیارد[۱]) و چند توپ رنگی (یک توپ قرمز و دو توپ سفید) روی میز مستطیلی که با پارچۀ سبز نمدمانندی (نوعی پارچۀ فلانل) پوشیده شده است. میز بیلیارد شش سبد دارد که یک سبد در هر گوشۀ میز و دو سبد در وسط هر طول میز قرار دارد. ضربهزدن به توپ قرمز، ضربهزدن به توپ حریف، یا ضربهزدن به توپ و انداختن آن در سبد امتیاز دارد. ضربهزدن به یک توپ، زمانیکه سبب میشود دو توپ دیگر در سبد بیفتد، کَنُن[۲] نامیده میشود و آن هم امتیاز دارد. در ۱۹۹۸ بیلیارد و نیز اسنوکر[۳]، پول[۴]، و کَروم[۵] (بیلیارد فرانسوی) را کمیتۀ بینالمللی المپیک[۶] بهمنزلۀ رشتههای ورزشی بهرسمیت شناخت. بیلیارد انواع گوناگونی دارد و متداولترین نوع آن بازی با سه توپ بر روی میز بیلیارد انگلیسی است که استاندارد ابعاد تقریبی آن ۱.۸۳ متر در ۳.۶۶ متر است. کَروم که روی میزی بدون سبد بازی میشود در اروپا و پول در امریکا و بریتانیا متداول است. از ۱۸۷۰ مسابقات حرفهای جهان در این رشته آغاز شد و از ۱۹۸۰ مسابقات بیلیارد بار دیگر سالانه برگزار میشود.