براگ، ویلیام (۱۸۶۲ـ۱۹۴۲)
ویلیام براگ William Bragg | |
---|---|
زادروز |
انگلستان ۱۸۶۲ م |
درگذشت | ۱۹۴۲ م |
ملیت | انگلیسی |
تحصیلات و محل تحصیل | تحصیل در رشته ریاضی دانشگاه کیمبریج |
شغل و تخصص اصلی | فیزیک دان |
لقب | سز |
گروه مقاله | فیزیک و مکانیک |
جوایز و افتخارات | جایزه نوبل( مشترک) |
بِراگ، ویلیام (۱۸۶۲ـ۱۹۴۲)(Bragg, William)
فیزیکدان انگلیسی. با پسرش، لارنس براگ[۱]، بهسبب تحقیقاتشان دربارۀ پرتو ایکس[۲]و بلور[۳]ها، مشترکاً به جایزۀ نوبل[۴] فیزیک دست یافت. پیش از براگ، در بلورشناسی[۵] به آرایش داخلی اتمها در ساختار بلور توجّهی نمیشد، بلکه فقط شکل و تعداد سطح بلورها مدّنظر بود. براگ روش تعیین جایگاه اتمها در شبکه[۶]های بلور، و روش تعیین دقیق طول موج پرتوهای ایکس را عرضه کرد. این امر به شناخت شیوۀ ترکیب اتمها با یکدیگر منجر شد و نخست کانیشناسی[۷]، و سپس زیستشناسی مولکولی[۸] را بهکلّی متحوّل ساخت. پراش پرتو ایکس در شناسایی ساختار دی اِن اِی[۹] در زیستشناسی مولکولی تأثیری اساسی داشت. براگ در وستوارد[۱۰]، واقع در کامبرلند[۱۱] انگلستان، زاده شد. در رشتۀ ریاضی از دانشگاه کیمبریج با درجۀ ممتاز فارغالتحصیل شد و بلافاصله، در دروس ریاضی و فیزیک، در دانشگاه آدلائید[۱۲] در جنوب استرالیا، به تدریس پرداخت. در ۱۹۰۹، در مقام استاد دانشگاه لیدز به انگلستان بازگشت و از ۱۹۱۵ بهبعد، استاد یونیورسیتی کالج[۱۳]لندن بود. براگ اطمینان یافت که رفتار پرتوهای ایکس مشابه حرکت موج الکترومغناطیسی[۱۴] است. در ۱۹۱۳، نخستین طیفسنج[۱۵] پرتو ایکس را ساخت. او و پسرش با استفاده از این دستگاه، و بر این اساس که پرتوهای ایکس در گذار از بلورها و هنگام رویارویی با آرایههای منظم اتمها در بلور پراشیده میشوند، ساختار بلورهای گوناگون را معین کردند. در ۱۹۲۰، به او لقب سِر اعطا شد.