کاتن، جوزف (۱۹۰۵ـ۱۹۹۴)
کاتِن، جُوزِف (۱۹۰۵ـ۱۹۹۴)(Cotten, Joseph)
جُوزِف کاتِن Joseph Cotten | |
---|---|
زادروز |
ویرجینیا 1905م |
درگذشت | 1994م |
ملیت | امریکایی |
شغل و تخصص اصلی | بازیگر |
آثار | همشهری کین (1941)؛ خانوادۀ باشکوه آمبرسون (1942) |
گروه مقاله | رسانهها و ارتباطات |
بازیگر امریکایی. اورسن ولز[۱]، کارگردان پرآوازه، او را به عالم سینما آورد و در فیلمهای همشهری کین[۲] (۱۹۴۱)، خانوادۀ باشکوه آمبرسون[۳] (۱۹۴۲)، و مرد سوم[۴] (۱۹۴۹) بازی خیرهکنندهای ارائه داد. در فیلم سایۀ تردید[۵] (۱۹۴۳)، اثر آلفرد هیچکاک[۶]، با بهرهگیری از هوش و شخصیت آرامش نقش قاتلی زنجیرهای را ایفا کرد که قربانیان خود را با طنز و نیشخند بهقتل میرساند. اساساً خوشقیافه نبود ولی هوشمندی، خشونت چهره و صدای خشدارش، سبب درخشش او در سینما شد، گرچه دوران طلایی ستاره بودنش چندان نپایید. کاتن در ویرجینیا[۷] بهدنیا آمد. در اوایل دهۀ ۱۹۳۰ به نیویورک رفت و در ۱۹۳۷ به اورسن ولز و جان هاوسمن[۸]، در تئاتر مرکوری[۹]، پیوست و به یکی از چهرههای مطرح تئاتر و رادیو تبدیل شد؛ در ۱۹۳۹ تئاتر مرکوری را ترک و، در تئاتر برادوی[۱۰]، با کاترین هپبورن[۱۱] نمایش بسیار موفق داستان فیلادلفیا[۱۲] را بازی کرد. هرچند فیلمهای ولز از نظر تجاری موفق نبود ولی سروصدای آنها موقعیتی را فراهم آورد تا کاتن بتواند در چندین فیلم مهم دیگر، نقش اول را بازی کند. اغلب در نقشهای رمانتیک بازی میکرد، بهویژه در فیلم تصویر جنی[۱۳] (۱۹۴۸). با ایفای نقش نویسندۀ بازاری و بیپول در فیلم مرد سوم نشان داد که توانایی ارائۀ طنز تلخ را نیز دارد. تا نیمۀ نخست دهۀ ۱۹۵۰، دیگر نتوانست در نقشهای اول بازی کند ولی همچنان به ایفای نقشهای دوم در چندین فیلم ادامه داد، و در فیلم نشانی از شر[۱۴] (۱۹۵۸) اثر اورسن ولز، در نقش مأمور مست پزشک قانونی بازی کرد بیآنکه نامش در عنوانبندی بیاید. دروازۀ بهشت[۱۵] (۱۹۸۰) از آخرین فیلمهایی بود که کاتن بازی کرد.