شورای وزیران امور خارجه
شورای وزیران امور خارجه (Council of Foreign Ministers)
شورایی مرکب از وزیران امور خارجۀ متفقین[۱] ـ امریکا، بریتانیا، فرانسه، و شوروی ـ در جنگ جهانی دوم که طی نشست‌های طولانی خود کوشیدند مسائل سیاسی پس از جنگ را حل کنند. براساس توافق‌های به عمل آمده در کنفرانس پوتسدام[۲]، وزیران امور خارجۀ بریتانیا، شوروی، امریکا، و فرانسه در لندن و سپس در مسکو گرد آمدند (۱۹۴۵) تا دربارۀ پیمان‌های صلح با کشورهای حامی آلمان گفتگو کنند. در نشست لندن برخوردهای شدیدی بین شوروی و امریکا بر سر نقش واشینگتن در ژاپن صورت گرفت و نتیجه‌ای عاید نشد. در کنفرانس مسکو با پیش‌نویس پیمان‌های صلح با ایتالیا، مجارستان، رومانی، بلغارستان و فنلاند و تشکیل کمیسیون خاور دور[۳] متشکل از یازده عضو و شورای متفقین برای ژاپن[۴] با چهار عضو توافق شد. شورا که فرانسۀ آزاد شده نیز در ۱۹۴۶ به آن پیوسته بود با غلبه بر مشکلات در کنفرانس پاریس (۱۹۴۶) پیمان‌های صلح را با ایتالیا، رومانی، مجارستان، بلغارستان، و فنلاند نهایی کرد و مسائل مربوط به سرزمین آزاد تریست[۵] در نشست بعدی در نیویورک (نوامبر ـ دسامبر ۱۹۴۶) حل شد. وزیران امور خارجه در مارس‌ـ‌‌آوریل ۱۹۴۷ بار دیگر در مسکو گرد آمدند تا دربارۀ پیمان‌های صلح با آلمان و اتریش گفتگو کنند، اما فقط بر سر انحلال رسمی کشور پروس[۶] (که شوروی و لهستان بخش‌های بزرگی از آن را ضمیمۀ خاک خود کرده بودند) توافق حاصل شد. نشست ۱۹۴۷ لندن نیز در این زمینه به شکست انجامید و اجلاس وزیران امور خارجه در برلین (۱۹۵۴) دربارۀ وحدت دوبارۀ آلمان و پیمان صلح اتریش به بن‌بست رسید، اما وزیران خواستار تشکیل کنفرانس ژنو[۷] در ۱۹۵۴ برای حل مسالمت‌آمیز مسئلۀ کُره شدند و سال بعد با پیمان صلح اتریش موافقت کردند. سرانجام در ژوئن ۱۹۷۲ وزیران خارجۀ چهار قدرت موافقت‌نامه فراگیری را در برلین امضا کردند که براساس آن وضعیت برلین غربی و روابط آن با آلمان شرقی و آلمان غربی تثبیت شد و راه برای عضویت دو آلمان در سازمان ملل متحد و برقراری روابط عادی بین آن‌ها هموار شد.