ترکیب حلقوی
ترکیب حَلقَوی (cyclic compound)
گروهی از ترکیبات آلی. مولکولهای این گروه حلقههایی متشکل از اتمها دارند و ساختارشان بهشکل زنجیر بسته است. اشکال گوناگون این ترکیبات عبارتاند از حلقۀ سیرشده[۱]، مثلاً سیکلوپنتان[۲]؛ حلقۀ معطر (آروماتیک)[۳]، مثلاً بنزن[۴]؛ یا ناجورحلقه (هتروسیکلیک)[۵]، مثلاً پیریدین[۶]. ترکیبات حلقۀ سیرشده[۷] یا حلقۀ آلیفاتیک پیوندهای مستقر[۸] دارند، به این معنی که همۀ الکترونها به پیوندهای خاص خود محدود شدهاند. برخلاف آنها، در ترکیبات معطر (آروماتیک)[۹]، الکترونهای خاصی بین پیوندهای گوناگون حلقه حرکت آزاد (نامستقر)[۱۰] دارند. خواص شیمیایی ترکیباتی با حلقۀ سیرشده مشابه همتای راستزنجیر[۱۱] آنهاست، اما ترکیبات معطر بهسبب ساختار خاص خود در واکنشهای شیمیایی کاملاً متفاوتی شرکت میکنند. ترکیبات ناجورحلقه[۱۲] دارای حلقهای از اتمهای کربناند که بهجای یک یا چند اتم کربن آنها، عناصر دیگری، معمولاً نیتروژن، اکسیژن، و گوگرد[۱۳]، قرار گرفته است. این ترکیبات یا الیفاتیک[۱۴] یا آروماتیکاند. پیریدین ترکیبی ناجورحلقه است. حلقۀ این ماده دارای شش عضو است که پنج اتم کربن و یک اتم نیتروژن در آن شرکت میکنند. (C۵NH۶). فوران[۱۵] حلقهای پنج اتمی، شامل چهار اتم کربن و یک اتم اکسیژن دارد (C۴H۴O). اوراسیل[۱۶]در حلقه شش عضوی خود، دو اتم نیتروژن و دو اتم اکسیژن دارد (C۴H۴N۲O۲).