دانمارکی، ادبیات
دانمارکی، ادبیات (Danish literature)
نویسندگان دانمارکی، که شهرت جهانی یافتند، در قرن ۱۹ پدیدار شدند: هانس کریستین آندرسن[۱]، سورن کییرکگور[۲] فیلسوف، و گئورگ براندس[۳] (۱۸۴۲ـ۱۹۲۷) منتقد، که در بیداری ادبی اسکاندیناویایی نقشی مهم ایفا کردند و مشوق ایبسن[۴] و نویسندگان دیگر شدند. رماننویسانی همچون هنریک پونتاپیدان[۵] (۱۸۵۷ـ۱۹۴۳)، کارل گلروپ[۶] (۱۸۵۷ـ۱۹۱۹)، و یوهانس ینسن[۷] (۱۸۷۳ـ۱۹۵۰) از برندگان جایزۀ نوبل[۸] بودند. نخستین شواهد مکتوب دانمارکی را احتمالاً در نوشتههای رونی[۹] میتوان یافت، که تاریخ آنچه بازمانده به ۸۰۰ تا ۱۱۰۰م میرسد. با ورود مسیحیت در قرن ۱۲، لاتینی زبان ادبی غالب در دانمارک شد و تا اصلاح دینی (پروتستان) در ۱۵۳۶، که نهضت ادبی جدیدی در زبان ملی آغاز شد، لاتینی متداول ماند. رنسانس ادبی اروپا[۱۰]، که در قرن ۱۷ به دانمارک رسید، وابستگی شدیدی را به قالبهای کلاسیک و عصر بزرگ علم و دانشپژوهی در پی داشت. لودویگ هولبرگ[۱۱]، و یوهان هرمان وسل[۱۲]، که هر دو نروژیتبار بودند، در قرن ۱۸ در آفرینش ادبیات مدرن دانمارک تأثیری بسزا داشتند. در قرن ۱۹ نیز آدام اولنشلگر[۱۳] رهبری جنبش رمانتیک دانمارک را برعهده داشت.