گراماتولوژی

گِراماتولوژی (De la Grammatologie)

کتابی در فلسفه، تألیف ژاک دریدا، به زبان فرانسوی، منتشرشده در ۱۹۶۷. این کتاب، که بنیاد نظریات ژاک دریدا را باید در آن بازیافت، از دو بخش تشکیل می‌شود. در بخش نخست، ارتباط میان خط و کلام بر زمینۀ سه دورۀ بزرگ در تاریخ تفکر غربی، اندیشۀ یونانی و اندیشۀ قرن ۱۸ و زبان‌شناسی سوسور، با دقت و موشکافی بررسی شده است. دریدا نشان می‌دهد که چگونه تفکر با آوامداری قرابت دارد. درپی این دریافت، دریدا شالوده‌شکنیِ تمام‌عیارِ پیش‌فرض‌های اصلی تفکر را محور کار خود قرار می‌دهد. مؤلف در بخش دوم آرای نظری پرداخته‌شده در بخش نخست را با بررسی دو متن از لوی استروس و سوسور می‌آزماید. دریدا از رهگذر شالوده‌شکنیِ مفهوم نشانه، دال، این نظر را طرح می‌کند که همۀ آغازه‌ها در حرکت فعال و شتابندۀ خود مستحکم می‌شوند.