بوم فیزیولوژی
بوم‌فیزیولوژی (Ecophysiology)
(فیزیولوژی اکولوژیکی) تأثیر اقلیم و محیط زیست بر کارکرد بدن موجودات زنده. کرم‌های حشرۀ پشمالو در سرزمین‌های شمالگانی (قطبی) زندگی و می‌توانند دماهایی تا ۷۰ درجۀ زیر صفر را تحمل کنند. آن‌ها درحالی در این وضع دوام می‌آورند که قسمت اعظمِ مایعات بدنشان به مدت ۱۱ ماه در سال منجمد می‌شود، و در طی یک ماه در تابستان که دما بالا می‌رود بدنشان گرم می‌شود، به‌سرعت طعمه‌ای به چنگ می‌آورند و می‌خورند. شگفت نیست که ۱۴ سال طول می‌کشد تا این «تاب‌آورندگان یخبندان» به سن و سال بلوغ برسند. دیگر جانورانی هم یافت می‌شود که دمای انجماد و یخبندان را، ازجمله با استفاده از پروتئین‌های ضد انجماد برای «فوق سرد» کردن مایعات بدنشان به منظور جلوگیری از تشکیل یخ (احترازکنندگان از انجماد)، تحمل می‌کنند. هر دو راهبرد یاد شده، مادام که مایع درون یاخته‌ها یخ نبندد، تحت برخی اوضاع زیست‌محیطی مؤثر است. هیچ جانوری نمی‌تواند در برابر انجماد مایع داخل یاخته‌ها تاب آورد. جزئیات سازوکارهای به کاررفته به وسیلۀ احترازکنندگان از انجماد و تاب‌آورندگان یخبندان جذاب و خیره‌کننده است. وقتی هم که شیوه‌های مبارزۀ جانوران، گیاهان و موجودات ذره‌بینی را با دمای بالا، فقدان اکسیژن، خشکسالی، PH، تعادل آب و مواد شیمیایی مشاهده می‌کنیم، دست‌خوش همین حیرت می‌شویم. بنابراین، بوم‌فیزیولوژی یا فیزیولوژی اکولوژیکی عبارت است از مطالعۀ عملکرد هر یک از موجودات زنده در ارتباط با محیط‌زیست غیر جاندارشان. این عوامل غیر جاندار به‌عنوان تنگناها و محدودیت‌های مکانی عمل می‌کنند که یک گونۀ خاص از لحاظ نظری می‌تواند در آن دوام آورد؛ این عوامل «زیست‌خوان بنیادی» هر موجود زنده را تعریف و تعیین می‌کند. در چارچوب این محدودیت‌های زیست‌محیطی، جایی که عملاً یک گونه زندگی می‌کند عمدتاً با توانایی آن به ورود به آن مکان و، پس از ورود، از طریق برهم کنش با سایر گونه‌ها («زیست‌خوان تحقق یافته»اش) تعیین می‌شود. بوم‌فیزیولوژی به تعدادی از موضوع‌های کاربردی، به‌خصوص کشاورزی، بازسازی اکولوژیکی زمین‌های متروک، و مطالعۀ آلودگی مربوط می‌شود؛ و با تغییرات زیست‌محیطی شتابانی که اکنون در سراسر جهان در حال اتفاق است، ضرورت شناخت بوم‌فیزیولوژی جنبۀ هرچه مبرم‌تری دارد.