کیمبرلیت

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی
(تغییرمسیر از Kimberlite)

کیمْبِرْلیت (kimberlite)

از سنگ‌های آذرین[۱] فرامافیک[۲] (حاوی مقدار بسیار کمی سیلیس[۳]). نوعی پریدوتیت[۴] قلیایی با بافت پورفیریتی[۵] است که بلور[۶]هایی درشت در زمینه‌ای ریزدانه[۷] دارد. متشکل از میکا به‌اضافۀ اولیوین[۸] و کانی[۹]های دیگر، و منبع اصلی الماسِ جهان است. کیمبرلیت در توده‌های نفوذی[۱۰] لوله‌مانند و شبیه هویجی با نام تنورۀ آتشفشانی[۱۱] یافت می‌شود. مادۀ متحرک در این تنوره‌ها خود را با فشار از اعماق پوستۀ زمین[۱۲] بالا می‌کشد و حین صعود منبسط می‌شود. این مادّه، که از نزدیکی مرز بین پوسته[۱۳] و گوشته[۱۴] بالا آمده ‌است، غالباً دگرسان و آواری و دارای الماس است. تنوره‌های آتشفشانی عمدتاً در نزدیکی کیمبرلی[۱۵]، واقع در افریقای جنوبی، که نام کیمبرلیت نیز از آن گرفته شده است، و در ناحیۀ یاکوت[۱۶] ، واقع در سیبریِ روسیه، یافت می‌شوند.

 


  1. igneous rock
  2. ultramafic
  3. silica
  4. peridotite
  5. porphyritic texture
  6. crystal
  7. fine-grained matrix
  8. olivine
  9. mineral
  10. intrusion
  11. diatreme
  12. earth’s crust
  13. crust
  14. mantle
  15. Kimberley
  16. Yakut