نمایش مبدأ برای ویزل، الی

{{جعبه زندگینامه
|عنوان =الی ویزل
|نام =Elie Wiesel
|نام دیگر=
|نام اصلی=
|نام مستعار=
|لقب=
|زادروز=سیگت، رومانی 1928م
|تاریخ مرگ=2016م
|دوره زندگی=
|ملیت=امریکایی
|محل زندگی=
|تحصیلات و محل تحصیل=دانشگاه سوربون پاریس
| شغل و تخصص اصلی =استاد دانشگاه 
|شغل و تخصص های دیگر= نویسنده
|سبک =
|مکتب =
|سمت =از ۱۹۷۶ در دانشگاه بوستون تدریس 
ریاست کمیسیون مربوط به نسل‌کشی یهودان
|جوایز و افتخارات =برنده جایزه صلح نوبل (۱۹۸۶)
|آثار =رمان شب
سپیده‌دم (۱۹۶۰)، حادثه (۱۹۶۱)، شهری آن سوی دیوار (۱۹۶۲)، گدای اورشلیم (۱۹۶۸)، شهادت(۱۹۸۰)، فراموش شده (۱۹۹۲)، و تاریک روشن(۱۹۹۵)
|خویشاوندان سرشناس =
|گروه مقاله =ادبیات غرب
|دوره =
|فعالیت های مهم =در ۱۹۸۷ بنیاد انسان‌گرایی الی ویزل را تأسیس کرد
|رشته =
|پست تخصصی =
|باشگاه =
}}ویزل، الی (۱۹۲۸-2016)(Wiesel, Elie)

[[File:40139300.jpg|thumb|الی ویزل]]

استاد دانشگاه و مبارز حقوق بشر امریکایی، زادۀ [[رومانی]]. در [[جنگ جهانی دوم]] در اردوگاه کار اجباری [[بوخنوالد]]<ref>Buchenwald
</ref> اسیر بود و با جدیت قساوت‌های دورۀ جنگ علیه یهودها را ثبت می‌کرد تا توجه جهانیان را به مخاطرات نژادپرستی و خشونت جلب کند. رمان او با نام ''شب''<ref>''La Nuit/Night''</ref> (۱۹۵۶) مبتنی‌بر تجربه‌های او در اردوگاه‌هاست. فردی مهم در مبارزات حقوق بشر بود و به‌پاس آثارش در مقام نویسنده و فعال حقوق بشر، در ۱۹۸۶ برندۀ جایزۀ صلح نوبل شد. ویزل در سیگت<ref> Sighet </ref> رومانی زاده شد؛ در ۱۹۴۴، هنگامی که ۱۶‌ساله بود، جمعیت یهودی‌های شهر را به اردوگاه‌های کار اجباری فرستادند؛ او و خانوداه‌اش را نخست به [[آوشویتس]]<ref>Auschwitz </ref> و سپس به بوخنوالد بردند؛ ویزل تنها کسی بود که زنده ماند. پس از جنگ در [[دانشگاه سوربون]]<ref>Sorbonne </ref> [[پاریس، شهر|پاریس]] تحصیل کرد (بسیاری از آثارش به فرانسوی است)، سپس روزنامه‌نگار نشریه‌های فرانسوی، و امریکایی و در ۱۹۵۶ مقیم [[امریکا، ایالات متحده|امریکا]] شد؛ در ۱۹۶۳ تابعیت امریکایی به‌دست آورد. ابتدا در سیتی کالج<ref>City College</ref> [[نیویورک]] و از ۱۹۷۶ در دانشگاه [[بوستون]] تدریس کرد و در آن‌جا استاد علوم انسانی بود. ریاست کمیسیون مربوط به نسل‌کشی یهودان را برعهده داشت که زیر نظر رئیس‌جمهور امریکا تشکیل شده بود (۱۹۸۰ـ۱۹۸۶). در ۱۹۸۷ بنیاد انسان‌گرایی الی ویزل<ref> Elie Wiesel Foundation for Humanity </ref> را تأسیس کرد. پس از رمان ''شب''، آثاری مانند ''سپیده‌دم''<ref>''Dawn ''</ref> (۱۹۶۰)، ''حادثه''<ref>''The Accident ''</ref> (۱۹۶۱)، ''شهری آن سوی دیوار''<ref>''The Town Beyond the Wall ''</ref> (۱۹۶۲)، ''گدای اورشلیم''<ref>''A Beggar in Jerusalem ''</ref> (۱۹۶۸)، ''شهادت''<ref>The Testamen''t ''</ref>(۱۹۸۰)،&nbsp;''فراموش شده''<ref>''The Forgotten ''</ref> (۱۹۹۲)، و&nbsp;''تاریک روشن''<ref>''Twilight ''</ref>(۱۹۹۵) را منتشر کرد. نمایش‌نامه‌هایی نیز نوشته است و دربارۀ فرهنگ یهود و موضوع‌های بشر دوستانه سخنرانی کرده است. زندگی‌نامه‌های خودنوشت او عبارت‌اند از&nbsp;''رودها به دریا می‌رسند''<ref>The Rivers Run to the Se''a ''</ref> (۱۹۹۶) و ''دریا هرگز پر نیست''<ref>''The Sea is Never Full''</ref> (۱۹۹۹). ویزل درصدد است که قساوت‌های نازی‌ها را به‌نسل‌های جدید یاد‌آوری کند، به‌گونه‌ای که هرگز امکان تکرار آن‌ها نباشد.

&nbsp;

----

[[Category:ادبیات غرب]] 
[[Category:رمان (اشخاص و آثار)]] 
[[Category:تئاتر]] 
[[Category:جهان - اشخاص و گروه ها]] 
[[Category:جامعه شناسی]] 
[[Category:(جامعه شناسی)اشخاص و آثار]]
<references />