نمایش مبدأ برای برنولی، یاکوب (۱۶۵۴ـ۱۷۰۵)


بِرْنولی، یاکوب (۱۶۵۴ـ۱۷۰۵)(Bernoulli, Jakob)

{{جعبه زندگینامه
|عنوان =یاکوب برنولی
|نام =Jakob Bernoulli
|نام دیگر=برنویی
|نام اصلی=
|نام مستعار=
|لقب=
|زادروز=بازل ۱۶۵۴ م
|تاریخ مرگ=۱۷۰۵ م
|دوره زندگی=
|ملیت=سوییسی
|محل زندگی=
|تحصیلات و محل تحصیل=
| شغل و تخصص اصلی =ریاضی دان
|شغل و تخصص های دیگر=
|سبک =
|مکتب =
|سمت =
|جوایز و افتخارات =
|آثار =فن حدس زدن
|خویشاوندان سرشناس =
|گروه مقاله =ریاضیات
|دوره =
|فعالیت های مهم =
|رشته =
|پست تخصصی =
|باشگاه =
}}(یا: برنویی) ریاضی‌دان سوئیسی، عموی دانیل برنولی.&nbsp;با برادرش، یوهان برنولی<ref>Johann Bernoulli </ref>، جزو نخستین استفاده‌کنندگان از حساب دیفرانسیل و انتگرال (حسابان<ref>calculus </ref>)، و از مرّوجان آن بود و در روشن ساختن نکات مبهم آن کوشید. از حسابان برای بررسی شکل بسیاری از منحنی‌هایی بهره گرفت که ریاضی‌دانان در عمل با آن‌ها مواجه می‌شوند. دربارۀ احتمال نیز پژوهش کرد. اعداد برنولی<ref>Bernoulli numbers 
</ref> نام او را برخود دارند. مقاله‌هایی که یاکوب برنولی دربارۀ منحنی‌های متعالی<ref>transcendental curves </ref> (۱۶۹۶) و هم‌محیطی<ref>isoperimetry 
</ref> (۱۷۰۰ـ۱۷۰۱) نوشت، حاوی نخستین مبانی حساب وردش‌ها<ref>calculus of variations </ref> (تغییرات) است. احتمال می‌دهند که نوشتن این مقاله‌ها تاحدی حاصل همکاری او با یوهان باشد. دستاورد بزرگ دیگر او رساله‌اش در زمینۀ احتمال، با عنوان ''فن حدس‌زدن''<ref>Ars Conjectandi  </ref> (۱۷۱۳)، است و در آن اعداد برنولی (رشته‌ای از کسرهای خاص<ref>complex fractions</ref>) و قضیۀ برنولی<ref>Bernoulli theorem</ref> را مطرح کرد. یاکوب برنولی در بازل<ref>Basel</ref> زاده شد. در ۱۶۷۶، طی سفری به انگلستان، با فیزیک‌دان ایرلندی، رابرت بویل، و دانشمندان برجستۀ دیگر ملاقات کرد و تصمیم گرفت زندگی‌اش را وقف علم کند. علاقۀ خاصی به‌بررسی ستاره‌های دنباله‌دار&nbsp;پیدا کرد و در ۱۶۸۱، نظریۀ نادرستی برای توضیح آن‌ها عرضه کرد. از ۱۸۶۲، در دانشگاه بازل به تدریس مکانیک و فلسفۀ طبیعی پرداخت. چند سال بعد، با دستاوردهای لایب‌نیتس<ref> Leibniz</ref>&nbsp;آشنا شد و باب مکاتبه را با او گشود. در ۱۶۸۷، استاد ریاضیات در دانشگاه بازل شد.<br/> &nbsp;

----

[[Category:ریاضیات]] [[Category:(ریاضیات)اشخاص و آثار]]