نمایش مبدأ برای هرتزبرگ، گرهارد (۱۹۰۴ـ۱۹۹۹)


هِرْتْزبِرگ، گِرهارد (۱۹۰۴ـ۱۹۹۹)(Herzberg, Gerhard)<br/> [[File:41062300.jpg|thumb|هِرْتْزبِرگ، گِرهارد]]فیزیک‌دان کانادایی، زادۀ آلمان. به‌سبب تحقیق در زمینۀ طیف‌نمایی<ref>spectroscopy

</ref> و کاربرد آن در تعیین ساختار الکترونی و هندسۀ مولکول‌ها، به‌ویژه رادیکال‌ها<ref> radicals </ref>، به جایزۀ نوبل شیمی ۱۹۷۱ دست‌یافت. در هامبورگ زاده شد و در دانشگاه فنی دارمشتات<ref>Technische Universität in Darmstadt </ref>، در گوتینگن<ref>Göttingen </ref>، و در دانشگاه بریستول<ref>Bristol University 

</ref> انگلستان درس خواند. در ۱۹۳۵، با به‌قدرت ‌رسیدن آدولف هیتلر، به کانادا گریخت و در دانشگاه سسکچوان<ref>Saskatchewan </ref>، واقع در ساسکاتون<ref>Saskatoon </ref>، استاد فیزیک شد. از ۱۹۴۹ تا ۱۹۶۹، مدیر بخش فیزیک محض<ref>Pure Physics</ref> در شورای پژوهش‌های ملی<ref> National Research Council</ref> در اوتاوا<ref> Ottawa </ref>، بود. از ۱۹۴۵ تا ۱۹۴۹، در رصدخانۀ یرکیز<ref>Yerkes Observatory</ref>، واقع در ویسکانسین<ref> Wisconsin </ref> ایالات متحد امریکا، مشغول کار و تحقیق بود. مولکول‌ها بسته به شرایط، تابش الکترومغناطیسی<ref>electromagnetic radiation </ref> را با طول موج‌های گسسته‌ای جذب یا گسیل می‌کنند. طیف تابشی مستقیماً به ساختار هندسی و الکترونیِ اتم یا مولکول بستگی دارد. هرتزبرگ در طیف اکسیژن مولکولی خط‌های جدیدی کشف کرد که به نوارهای هرتزبرگ<ref>Herzberg bands </ref> معروف‌اند. این خطوط طیفی در تحلیل جَوّ فوقانی به‌کار رفتند. هرتزبرگ مولکول‌های نیترید فسفر<ref>phosphorus nitride </ref> و کاربید فسفر<ref>phosphorus carbide</ref> را کشف کرد، وجود رادیکال‌های آزاد متیل<ref> methyl</ref> و متیلن<ref> methylene </ref> را به‌اثبات رساند، و نشان داد که نوترون<ref>neutron</ref>ها و پروتون<ref> proton</ref>ها بخش‌هایی از هسته‌اند. به‌علاوه، با تعبیر خطوط طیفی ستاره‌ها و دنباله‌دارها<ref> comets</ref> متوجه شد که دنباله‌دارها دارای نوعی کربن کمیاب‌اند. او نشان داد که در جوّ بعضی از سیاره‌ها هیدروژن وجود دارد و وجود طیف بعضی از رادیکال‌های آزاد را در گازهای بین ستاره‌ای<ref> interstellar gas</ref> تشخیص داد.

&nbsp;

----

[[Category:فیزیک و مکانیک]] [[Category:(فیزیک و مکانیک)اشخاص و آثار]]