آتاتورک، مصطفی کمال (۱۸۸۱ـ۱۹۳۸): تفاوت میان نسخه‌ها
Mohammadi2 (بحث | مشارکتها) بدون خلاصۀ ویرایش |
Mohammadi2 (بحث | مشارکتها) بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| (یک نسخهٔ میانیِ ایجادشده توسط همین کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۲: | خط ۲: | ||
{{جعبه زندگینامه | {{جعبه زندگینامه | ||
|عنوان =مصطفی کمال آتاتورک | |عنوان =مصطفی کمال آتاتورک | ||
|نام = | |نام =Mustafa Kemal Atatürk | ||
|نام دیگر= | |نام دیگر= | ||
|نام اصلی=مصطفی کمال پاشا | |نام اصلی=مصطفی کمال پاشا | ||
| خط ۲۷: | خط ۲۷: | ||
|پست تخصصی = | |پست تخصصی = | ||
|باشگاه = | |باشگاه = | ||
}} | }}[[File:10030400.jpg|thumb|آتاتورک، مصطفی کَمال]]آتاتورک، مصطفی کَمال (۱۸۸۱ـ۱۹۳۸م) Atatürk, Mustafa Kemal<br/> | ||
(نام اصلی: مصطفی کمال پاشا<ref>Mustafa Kemal Pasha</ref>) آتاتورک در زبان ترکی به‌معنی «پدر ترک‌ها» است. سیاستمدار، ژنرال ترک و نخستین رئیس‌جمهور [[ترکیه]]، از ۱۹۲۳م. پس از [[جنگ جهانی اول]] یک حکومت موقت شورشی تأسیس کرد. ارتش ترکیه، به رهبری او، یونانیان اشغالگر را از خاک ترکیه اخراج کرد (۱۹۲۱ـ۱۹۲۲م). بانی جمهوری ترکیه است که با دیکتاتوری و سیاست مستمر و بنیادینِ غربی‌شدن بر آن کشور حکومت کرد. کمال که در [[تسالونیکی]]<ref>Thessaloniki</ref> زاده شد. به‌سبب پیوستن به انجمنی انقلابی از آن شهر تبعید شد. (۱۹۰۴م) اما بعد او را عفو کردند، در ارتش ترقی کرد و تا حدودی باعث دفاع پیروزمندانه از [[داردانل]]<ref>Dardanelles</ref> در برابر انگلیسی‌ها بود (۱۹۱۵م). پس از آن‌که ترکیه شکست خورد (۱۹۱۸م)، او را به‌منظور اجرای خلع سلاح نیروهای ترک، براساس مفاد قرارداد ترک مخاصمه، به درون خاک [[آناتولی]]<ref>Anatolia</ref> فرستادند، اما کمال به‌جای این کار، حکومتی موقت تشکیل داد که مخالف حکومت [[قسطنطنیه]]<ref>Constantinople</ref> بود ([[استانبول]] امروزی که در آن زمان تحت اشغال [[متفقین]]<ref>Allied</ref> بود). فرمانده سپاهیان ترک مخالف یونانیان بود (۱۹۲۱م)، که بخش بزرگی از آناتولی را اشغال کرده بودند. در نبرد [[سقاریه|سَقاریه]]<ref>Battle of Sakaria</ref> از ۲۳ اوت تا ۱۳ سپتامبر همان سال آنان را شکست داد، درنتیجه به او لقب غازی (فاتح)<ref>Ghazi (the Victorious)</ref> دادند. سپس در ظرف یک‌سال یونانیان را از خاک [[ترکیه]] بیرون راند. وی با دیپلماسی خود از جنگ با انگلیسی‌ها جلوگیری کرد و ترکیۀ اروپایی نیز تحت اختیار کمال درآمد. در ۲۹ اکتبر ۱۹۲۳م، رژیم ترکیه جمهوری و مصطفی کمال نخستین رئیس‌جمهور آن اعلام شد. | |||
----[[Category:تاریخ جهان]] [[Category:امپراتوری عثمانی و ترکیه]] | ----[[Category:تاریخ جهان]] [[Category:امپراتوری عثمانی و ترکیه]] | ||
نسخهٔ کنونی تا ۳۰ نوامبر ۲۰۲۳، ساعت ۱۹:۰۶
| مصطفی کمال آتاتورک Mustafa Kemal Atatürk | |
|---|---|
| زادروز |
تسالونیکی ۱۸۸۱م |
| درگذشت | ۱۹۳۸م |
| ملیت | ترکیه ای |
| شغل و تخصص اصلی | دولتمرد |
| شغل و تخصص های دیگر | نظامی |
| لقب | غازی (فاتح) |
| گروه مقاله | تاریخ جهان |
آتاتورک، مصطفی کَمال (۱۸۸۱ـ۱۹۳۸م) Atatürk, Mustafa Kemal
(نام اصلی: مصطفی کمال پاشا[۱]) آتاتورک در زبان ترکی به‌معنی «پدر ترک‌ها» است. سیاستمدار، ژنرال ترک و نخستین رئیس‌جمهور ترکیه، از ۱۹۲۳م. پس از جنگ جهانی اول یک حکومت موقت شورشی تأسیس کرد. ارتش ترکیه، به رهبری او، یونانیان اشغالگر را از خاک ترکیه اخراج کرد (۱۹۲۱ـ۱۹۲۲م). بانی جمهوری ترکیه است که با دیکتاتوری و سیاست مستمر و بنیادینِ غربی‌شدن بر آن کشور حکومت کرد. کمال که در تسالونیکی[۲] زاده شد. به‌سبب پیوستن به انجمنی انقلابی از آن شهر تبعید شد. (۱۹۰۴م) اما بعد او را عفو کردند، در ارتش ترقی کرد و تا حدودی باعث دفاع پیروزمندانه از داردانل[۳] در برابر انگلیسی‌ها بود (۱۹۱۵م). پس از آن‌که ترکیه شکست خورد (۱۹۱۸م)، او را به‌منظور اجرای خلع سلاح نیروهای ترک، براساس مفاد قرارداد ترک مخاصمه، به درون خاک آناتولی[۴] فرستادند، اما کمال به‌جای این کار، حکومتی موقت تشکیل داد که مخالف حکومت قسطنطنیه[۵] بود (استانبول امروزی که در آن زمان تحت اشغال متفقین[۶] بود). فرمانده سپاهیان ترک مخالف یونانیان بود (۱۹۲۱م)، که بخش بزرگی از آناتولی را اشغال کرده بودند. در نبرد سَقاریه[۷] از ۲۳ اوت تا ۱۳ سپتامبر همان سال آنان را شکست داد، درنتیجه به او لقب غازی (فاتح)[۸] دادند. سپس در ظرف یک‌سال یونانیان را از خاک ترکیه بیرون راند. وی با دیپلماسی خود از جنگ با انگلیسی‌ها جلوگیری کرد و ترکیۀ اروپایی نیز تحت اختیار کمال درآمد. در ۲۹ اکتبر ۱۹۲۳م، رژیم ترکیه جمهوری و مصطفی کمال نخستین رئیس‌جمهور آن اعلام شد.