ارتوپتیک: تفاوت میان نسخهها
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| (۴ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۲ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
[[پرونده:2042185542.jpg|بندانگشتی|انجام معاینات مختلف توسط ارتوپتیستها]] | |||
ارتوپتیک (Orthoptics) | ارتوپتیک (Orthoptics) | ||
روشی برای تواناسازی چشم و اصلاح بینایی با تمرکز بر تشخیص درست، ورزش دادن چشم و راهنمایی بیمار | روشی برای تواناسازی چشم و اصلاح بینایی با تمرکز بر تشخیص درست، ورزش دادن چشم و راهنمایی بیمار. ارتوپتیست<ref>Orthoptist </ref>ها برای دستیابی به اهداف یاد شده، وظایف زیر را انجام میدهند: | ||
معاینه چشم و تشخیص اختلالاتی چون دوبینی، دور یا نزدیکبینی، انحراف چشم و ضعف بینایی؛ تجویز لنز یا | معاینه چشم و تشخیص اختلالاتی چون دوبینی، دور یا نزدیکبینی، انحراف چشم و ضعف بینایی؛ تجویز لنز یا [[عینک]]؛ غربالگری و سنجش بینایی کودکان؛ تمرین و ورزش چشمی: تعیین نوع، روش انجام و نظارت بر اجرا؛ راهنمایی افراد با اختلال بینایی به مراکز پزشکی یا پزشکان مرتبط به بیماری به منظور تکمیل معاینات؛ بررسی وضع بیمار و مشورت به او قبل از مراجعه به چشمپزشک یا درمانگر دیگر؛ خدمات به بیمار پس از جراحی چشم و بازگرداندن او به وضع عادی. | ||
ارتوپتیک به عنوان یک رشتۀ علمی در کشورهای مختلف، مشخصهها و وظایف خاصی دارد. ولی همه توافق دارند که این دانش در پی تشخیص ناکارآمدیهای چشم و اعمال روشهایی برای رفع مشکلات بینایی است. اهمیت و ظرافت چشم، زمینۀ پیدایش دانشهای مرتبط به چشم و بینایی را فراهم آورده: چشمپزشکی (شامل تخصصهای | ارتوپتیک به عنوان یک رشتۀ علمی در کشورهای مختلف، مشخصهها و وظایف خاصی دارد. ولی همه توافق دارند که این دانش در پی تشخیص ناکارآمدیهای چشم و اعمال روشهایی برای رفع مشکلات بینایی است. اهمیت و ظرافت چشم، زمینۀ پیدایش دانشهای مرتبط به چشم و بینایی را فراهم آورده: چشمپزشکی (شامل تخصصهای [[شبکیه]]، [[قرنیه]] و عدسی)، توانبخشی بینایی (یا ویژنتراپی<ref>Vision Trapy</ref>)، بیناییسنجی (یا اپتومتری<ref>Optometry</ref>) و مراقبت از سلامتی چشم<ref>Eye care professional</ref>. اینها همخانوادۀ ارتوپتیک هستند. کشورهایی به این رشتهها اهتمام دارند و در بعضی کشورها، ارتوپتیک هنوز راهاندازی نشده است. در ایران ارتوپتیک به عنوان یک رشتۀ تحصیلی دایر نشده، ولی کلینیکهایی به نام ارتوپتیک فعالیت دارند و وظایف ارتوپتیستها بر دوش اپتومتریست<ref>Optometrist</ref>ها است. اما در آمریکا و استرالیا، فارغالتحصیلان چشمپزشکی با گذراندن دورۀ تکمیلیِ دوساله ارتوپتیست میشوند. این دوره در بریتانیا، [[اتریش]]، [[سوئیس]] و [[آلمان]] سه سال است. جایگاه حقوقی و علمی ارتوپتیستها در این کشورها بالاتر از چشمپزشکان است. | ||
'''واژهشناسی''' | '''واژهشناسی''' | ||
ارتوپتیک با ریشۀ یونانی، ترکیب ارتو (Orthos: درستسازی و آسیبزدایی) و اپتیک (Optics: بینایی) است. غیر از معنای لغوی، به عنوان رشتهای از دانشهای چشمی، دربارۀ آن تعریفهای از این قبیل بیان شده است: شناخت اختلال و آسیبزدایی چشم و بینایی؛ اصلاح بینایی و مراقبت از چشم؛ تمرین و ورزش چشمی. دانشهایی که نامشان با ارتو (Orthos) شروع شده چون ارتوپدی<ref>Orthopedic</ref> و ارتودنسی، درستسازی و اصلاح اندامی را برعهده دارند. ارتوپتیک هم برای درستسازی چشمان و اصلاح بینایی مثل درمان تنبلی چشم و آستیگماتیسم (کژبینی) است. | ارتوپتیک با ریشۀ یونانی، ترکیب ارتو (Orthos: درستسازی و آسیبزدایی) و اپتیک (Optics: بینایی) است. غیر از معنای لغوی، به عنوان رشتهای از دانشهای چشمی، دربارۀ آن تعریفهای از این قبیل بیان شده است: شناخت اختلال و آسیبزدایی چشم و بینایی؛ اصلاح بینایی و مراقبت از چشم؛ تمرین و ورزش چشمی. دانشهایی که نامشان با ارتو (Orthos) شروع شده چون ارتوپدی<ref>Orthopedic</ref> و ارتودنسی، درستسازی و اصلاح اندامی را برعهده دارند. ارتوپتیک هم برای درستسازی چشمان و اصلاح بینایی مثل درمان تنبلی چشم و [[آستیگماتیسم]] (کژبینی) است. | ||
| خط ۱۶: | خط ۱۷: | ||
'''تاریخچه''' | '''تاریخچه''' | ||
دانش چشمپزشکی پس از پیشرفت، از سدۀ بیستم دارای انشعاب شد و چند رشتۀ علمی جدید پدید آمد. مری مدوکس<ref>Mary Maddox</ref> در اول سدۀ بیستم ارتوپتیک را به عنوان یک دانش مستقل چشمی معرفی کرد؛ و به عنوان پیشگام و اولین ارتوپتیست شناخته میشود. وی در دهۀ 1920م مطبی در لندن دایر کرد و به افراد دارای اختلالات چشمی و بینایی رسیدگی میکرد. با افزایش مراجعات، کلینیک ارتوپتیک را در 1928م در بیمارستان سلطنتی وست مینستر<ref>Riyal Westminster Hospital</ref> راه انداخت. روش او، جراحی و مشابه چشمپزشکان نبود. بلکه درصدد شناخت اختلالات، سپس درستسازی بینایی و سلامتی چشم با ساماندهی به حرکات چشم، ورزش و تمرین یا لنز و عینک بود. البته پیش از مدوکس، چشمپزشک فرانسوی، لویی امیل ژاوال<ref>Louis Emile Javal</ref> در سدۀ نوزدهم به هنگام درمان دوبینی از تمرینهای عملی استفاده میکرد. اما مدوکس این شیوه را تکمیل و به عنوان یک رشتۀ علمی معرفی کرد. پس از مدوکس، کشورهای دیگر هم به ضرورت این رشته پی بردند. استرالیا در سال 1931م، کلینیک ارتوپتیک را در بیمارستان آلفرد<ref>Alfred Hospital</ref> (در ملبورن) تأسیس کرد. در ایران هم کلینیکهای ارتوپتیک در بیمارستان نور تهران و بیمارستان چشمپزشکی بینا (تهران) تأسیس شدند. همچنین در شهرستانها، مراکز چشمپزشکی به خدمات درمانی ارتوپتیک هم میپردازند. انجمن بینالمللی ارتوپتیک<ref>International Orthoptic Association</ref> در 1967م توسط ارتوپتیستهای بریتانیا بنیانگذاری شد. هماکنون 20هزار عضو از بیست کشور دارد. یکی از اقدامات آن برگزاری کنگره بینالمللی ارتوپتیک بوده است. | دانش چشمپزشکی پس از پیشرفت، از سدۀ بیستم دارای انشعاب شد و چند رشتۀ علمی جدید پدید آمد. مری مدوکس<ref>Mary Maddox</ref> در اول سدۀ بیستم ارتوپتیک را به عنوان یک دانش مستقل چشمی معرفی کرد؛ و به عنوان پیشگام و اولین ارتوپتیست شناخته میشود. وی در دهۀ 1920م مطبی در [[لندن (انگلستان)|لندن]] دایر کرد و به افراد دارای اختلالات چشمی و بینایی رسیدگی میکرد. با افزایش مراجعات، کلینیک ارتوپتیک را در 1928م در بیمارستان سلطنتی وست مینستر<ref>Riyal Westminster Hospital</ref> راه انداخت. روش او، جراحی و مشابه چشمپزشکان نبود. بلکه درصدد شناخت اختلالات، سپس درستسازی بینایی و سلامتی چشم با ساماندهی به حرکات چشم، ورزش و تمرین یا لنز و عینک بود. البته پیش از مدوکس، چشمپزشک فرانسوی، لویی امیل ژاوال<ref>Louis Emile Javal</ref> در سدۀ نوزدهم به هنگام درمان دوبینی از تمرینهای عملی استفاده میکرد. اما مدوکس این شیوه را تکمیل و به عنوان یک رشتۀ علمی معرفی کرد. پس از مدوکس، کشورهای دیگر هم به ضرورت این رشته پی بردند. [[استرالیا]] در سال 1931م، کلینیک ارتوپتیک را در بیمارستان آلفرد<ref>Alfred Hospital</ref> (در [[ملبورن]]) تأسیس کرد. در ایران هم کلینیکهای ارتوپتیک در بیمارستان نور تهران و بیمارستان چشمپزشکی بینا (تهران) تأسیس شدند. همچنین در شهرستانها، مراکز چشمپزشکی به خدمات درمانی ارتوپتیک هم میپردازند. انجمن بینالمللی ارتوپتیک<ref>International Orthoptic Association</ref> در 1967م توسط ارتوپتیستهای بریتانیا بنیانگذاری شد. هماکنون 20هزار عضو از بیست کشور دارد. یکی از اقدامات آن برگزاری کنگره بینالمللی ارتوپتیک بوده است. | ||
---- | ---- | ||
<references /> | |||
[[رده:پزشکی]] | |||
[[رده:شیوه های تشخیص و درمان]] | |||
نسخهٔ کنونی تا ۸ ژوئیهٔ ۲۰۲۵، ساعت ۰۶:۴۱
ارتوپتیک (Orthoptics)
روشی برای تواناسازی چشم و اصلاح بینایی با تمرکز بر تشخیص درست، ورزش دادن چشم و راهنمایی بیمار. ارتوپتیست[۱]ها برای دستیابی به اهداف یاد شده، وظایف زیر را انجام میدهند:
معاینه چشم و تشخیص اختلالاتی چون دوبینی، دور یا نزدیکبینی، انحراف چشم و ضعف بینایی؛ تجویز لنز یا عینک؛ غربالگری و سنجش بینایی کودکان؛ تمرین و ورزش چشمی: تعیین نوع، روش انجام و نظارت بر اجرا؛ راهنمایی افراد با اختلال بینایی به مراکز پزشکی یا پزشکان مرتبط به بیماری به منظور تکمیل معاینات؛ بررسی وضع بیمار و مشورت به او قبل از مراجعه به چشمپزشک یا درمانگر دیگر؛ خدمات به بیمار پس از جراحی چشم و بازگرداندن او به وضع عادی.
ارتوپتیک به عنوان یک رشتۀ علمی در کشورهای مختلف، مشخصهها و وظایف خاصی دارد. ولی همه توافق دارند که این دانش در پی تشخیص ناکارآمدیهای چشم و اعمال روشهایی برای رفع مشکلات بینایی است. اهمیت و ظرافت چشم، زمینۀ پیدایش دانشهای مرتبط به چشم و بینایی را فراهم آورده: چشمپزشکی (شامل تخصصهای شبکیه، قرنیه و عدسی)، توانبخشی بینایی (یا ویژنتراپی[۲])، بیناییسنجی (یا اپتومتری[۳]) و مراقبت از سلامتی چشم[۴]. اینها همخانوادۀ ارتوپتیک هستند. کشورهایی به این رشتهها اهتمام دارند و در بعضی کشورها، ارتوپتیک هنوز راهاندازی نشده است. در ایران ارتوپتیک به عنوان یک رشتۀ تحصیلی دایر نشده، ولی کلینیکهایی به نام ارتوپتیک فعالیت دارند و وظایف ارتوپتیستها بر دوش اپتومتریست[۵]ها است. اما در آمریکا و استرالیا، فارغالتحصیلان چشمپزشکی با گذراندن دورۀ تکمیلیِ دوساله ارتوپتیست میشوند. این دوره در بریتانیا، اتریش، سوئیس و آلمان سه سال است. جایگاه حقوقی و علمی ارتوپتیستها در این کشورها بالاتر از چشمپزشکان است.
واژهشناسی
ارتوپتیک با ریشۀ یونانی، ترکیب ارتو (Orthos: درستسازی و آسیبزدایی) و اپتیک (Optics: بینایی) است. غیر از معنای لغوی، به عنوان رشتهای از دانشهای چشمی، دربارۀ آن تعریفهای از این قبیل بیان شده است: شناخت اختلال و آسیبزدایی چشم و بینایی؛ اصلاح بینایی و مراقبت از چشم؛ تمرین و ورزش چشمی. دانشهایی که نامشان با ارتو (Orthos) شروع شده چون ارتوپدی[۶] و ارتودنسی، درستسازی و اصلاح اندامی را برعهده دارند. ارتوپتیک هم برای درستسازی چشمان و اصلاح بینایی مثل درمان تنبلی چشم و آستیگماتیسم (کژبینی) است.
تاریخچه
دانش چشمپزشکی پس از پیشرفت، از سدۀ بیستم دارای انشعاب شد و چند رشتۀ علمی جدید پدید آمد. مری مدوکس[۷] در اول سدۀ بیستم ارتوپتیک را به عنوان یک دانش مستقل چشمی معرفی کرد؛ و به عنوان پیشگام و اولین ارتوپتیست شناخته میشود. وی در دهۀ 1920م مطبی در لندن دایر کرد و به افراد دارای اختلالات چشمی و بینایی رسیدگی میکرد. با افزایش مراجعات، کلینیک ارتوپتیک را در 1928م در بیمارستان سلطنتی وست مینستر[۸] راه انداخت. روش او، جراحی و مشابه چشمپزشکان نبود. بلکه درصدد شناخت اختلالات، سپس درستسازی بینایی و سلامتی چشم با ساماندهی به حرکات چشم، ورزش و تمرین یا لنز و عینک بود. البته پیش از مدوکس، چشمپزشک فرانسوی، لویی امیل ژاوال[۹] در سدۀ نوزدهم به هنگام درمان دوبینی از تمرینهای عملی استفاده میکرد. اما مدوکس این شیوه را تکمیل و به عنوان یک رشتۀ علمی معرفی کرد. پس از مدوکس، کشورهای دیگر هم به ضرورت این رشته پی بردند. استرالیا در سال 1931م، کلینیک ارتوپتیک را در بیمارستان آلفرد[۱۰] (در ملبورن) تأسیس کرد. در ایران هم کلینیکهای ارتوپتیک در بیمارستان نور تهران و بیمارستان چشمپزشکی بینا (تهران) تأسیس شدند. همچنین در شهرستانها، مراکز چشمپزشکی به خدمات درمانی ارتوپتیک هم میپردازند. انجمن بینالمللی ارتوپتیک[۱۱] در 1967م توسط ارتوپتیستهای بریتانیا بنیانگذاری شد. هماکنون 20هزار عضو از بیست کشور دارد. یکی از اقدامات آن برگزاری کنگره بینالمللی ارتوپتیک بوده است.