اسعد افندی، محمد (استانبول ۱۲۰۴ـ۱۲۶۴ق)

اَسعَد اَفَنْدی‌، محمّد (استانبول ۱۲۰۴ـ۱۲۶۴ق)

وقایع‌نگار، مترجم‌ و شاعر عثمانی‌. در مصر زبان‌ عربی‌ را فراگرفت‌. پس‌ از آن‌ به‌ استانبول‌ رفت‌ و به‌ تکمیل‌ درس‌هایش‌ اهتمام‌ کرد. چندی‌ به‌ تدریس‌ سرگرم‌ شد. سپس‌ با سمت‌ «منشی‌ وقایع‌» نزد قاضی‌ استانبول‌ به‌‌کار پرداخت‌. در ۱۲۴۱ق مقام‌ وقایع‌نگاری‌ را به‌عهده‌ گرفت‌. در ۱۲۴۳ق در نبرد روسیه‌ و عثمانی‌، قاضی‌‌عسکر بود. سپس‌ مأمور سرشماری‌ عمومی‌ صوفیه‌ و سردبیر روزنامۀ‌ تقویم‌ وقایع شد و نیز به‌ مقام‌ نظارت‌ تقویم‌خانه‌ و دارالطباعه‌ ارتقا یافت‌. در ۱۲۵۱ق، برای‌ تبریک‌گفتنِ‌ جلوس‌ محمدشاه‌ قاجار، سفیر دولت‌ عثمانی‌ به ایران‌ آمد. نخستین‌ وزیر معارف‌ عثمانی‌ بود. در ۱۲۶۴ق ریاست‌ مجلس‌ معارف‌ عثمانی‌ را عهده‌دار شد. چون‌ درگذشت‌، پیکرش‌ را در محوطۀ‌ کتابخانه‌اش‌ در محّلۀ‌ یره‌ باتان‌ در نزدیکی‌ ایاصوفیه‌ به خاک‌ سپردند.