کشتی: تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی
دیداریویکی‌متن
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱: خط ۱:
کشتی
کشتی


(یا: کِشتی) وسیلۀ نقلیۀ بزرگِ دریاپیما. یونانی‌ها، فنیقی‌ها<ref>Phoenicians</ref>، رومی‌ها و وایکینگ‌ها<ref>Vikings</ref> در تجارت، اکتشاف، و جنگ از آن بسیار استفاده می‌کردند. قرن 14م عصر اکتشاف اروپایی‌ها با استفاده از کشتی‌های بادبانی بود و اختراع قطب‌نما کمک فراوانی به این امر کرد. در قرن 15م، نیروی دریایی سلطنتی بریتانیا<ref>Britain’s Royal Navy</ref> تأسیس شد، ولی از قرن 16 تا قرن 19، ناوگان‌های اسپانیا و هلند بر مسیرهای کشتی‌رانی اقیانوس‌های اطلس و آرام مسلط بودند. بهترین کشتی‌های بادبانی، یعنی کشتی‌های تندرو<ref>Clippers</ref>ی حمل چای بریتانیایی و امریکایی، در قرن 19 ساخته شدند. علاوه‌بر این، نخستین‌بار در قرن 19 آهن به‌جای چوب در ساخت برخی کشتی‌ها به‌کار رفت. در اواخر قرن 19 کشتی‌های بخار جای خود را به کشتی‌هایی با موتورهای ترکیبی و کشتی‌های توربینی اوایل قرن 20 دادند. کهن‌ترین کشتی‌ها، کلک‌ها5<ref>rafts</ref> یا بلم‌ها<ref>canoes</ref> بودند. بقایای بسیاری از آن‌ها پیدا شده است و قدمت آن‌ها به دوران ماقبل تاریخ می‌رسد. یونانی‌ها و فنیقی‌ها کشتی‌های چوبی می‌ساختند که با پارو یا بادبان به‌حرکت درمی‌آمدند. رومی‌ها و کارتاژی‌ها کشتی‌های پارویی جنگی مجهز به تیزه<ref>ram</ref> و چندین ردیف پارو می‌ساختند. کشتی‌های چوبِ بلوطِ دوسر وایکینگ‌ها برای دریانوردی در آب‌های پرتلاطم ساخته شدند. در قرن12م، اختراع سکانِ عقب‌ کشتی، در کنار پیشرفت‌هایی که طی جنگ‌های صلیبی<ref>Crusades</ref> در دریانوردی صورت گرفت، باعث شد که بادبان تقریباً جایگزین پارو شود. پس از اختراع قطب‌نما<ref>compass</ref> و با افزایش امکان اکتشاف با کمک این اختراع، پیشرفت کشتی‌های بادبانی در قرون 14و 15م سرعت گرفت. هنری هشتم<ref>Henry VIII</ref> اولین ناو جنگی انگلیسی دو طبقه، به نام گریت هری<ref>Great Harry</ref>، را در 1514 به آب انداخت. اولین کشتی بادبانی تندرو، با نام آن مک‌کیم<ref>Ann McKim</ref>، در 1832 در بالتیمور<ref>Baltimore</ref> ساخته شد و در بریتانیا نیز کمی بعد به این نوع کشتی تندرو روی آوردند. طی قرن 19، بخار به‌منزلۀ نیروی محرکه جای بادبان را گرفت. کشتی‌های بخار اولیه برای تأمین نیروی کمکی تاحدی به بادبان متکی بودند. در 1802، کشتی بخار چرخ پرّه‌‌داری با نام شارلوت داندَس<ref>Charlotte Dundas</ref>، ساختۀ ویلیام سیمینگتون<ref>William Symington</ref>، در کانال فورت و کلاید<ref>Forth and Clyde Canal</ref> اسکاتلند به آب انداخته شد، اما بروز نگرانی‌هایی نسبت به احتمال آسیب‌دیدن کناره‌های کانال براثر برخورد امواج حاصل از پرّه‌های کشتی، مانع از ادامه فعالیت آن شد. کامت<ref>Comet</ref>، که در 1804 در اسکاتلند به‌دست بل<ref>Bell</ref>، نپیر<ref>Napier</ref>، و رابرتسون<ref>Robertson</ref> ساخته شده بود، در 1812 به آب انداخته شد. این کشتی که در هر دو طرف یک چرخ آبی داشت، به موفقیت تجاری رسید و دو کشتی مشابه آن برای حمل بار در مسیر گلاسگو ساخته شد. پس از آن، صنعت ساخت کشتی‌های بخار به‌سرعت در سواحل کلاید رشد کرد. اولین کشتی بخار که از اقیانوس اطلس عبور کرد، کشتی هلندی کوراسائو<ref>Curaçao</ref>، یک کشتی بخار چرخ‌دار چوبی بود که در 1826 در دووِر<ref>Dover</ref> ساخته شد. این کشتی در آوریل 1827 روتردام<ref>Rotterdam</ref> را ترک کرد و اقیانوس را یک‌ماهه پیمود. کشتی بخار اقیانوس‌پیمای بعدی رویال ویلیام<ref>Royal William</ref> نام داشت و در 1833، فاصله کِبِک25‌ تا لندن را هفده روزه طی کرد. آغاز تحرک بریتانیا در زمینۀ کشتی‌های اقیانوس‌پیما، کشتی بخار چرخ‌دار گریت وسترن26، ساختۀ برونل27، بود که با طی مسافت بریستول28‌ تا نیویورک در پانزده روز، سه روز کمتر از کشتی بادبانی، معروف شد. نخستین کشتی بخار بزرگ آهنی، رینبو29، در 1838 به آب انداخته شد. سال بعد، پتیت اسمیت30، آرچکیمدس را طراحی کرد که نخستین کشتی بخاری بود که از پروانه برای جلورفتن استفاده می‌کرد. اندکی پس از آن، برونل و کشتی گریت بریتن را ساخت که در 1845، مسیر لیورپول 31‌به نیویورک را در 5 روز طی کرد. پس از 1856، اختراع بِسمر32، یعنی مبدّل برق، به پیشرفت بیشتر کشتی بخار کمک کرد. شرکت کونارد33‌ در 1862 اجازه یافت که کشتی‌های بخار پستی را ملخ‌دار کند. کشتی‌های ملخ‌دار آسیب‌پذیری کمتری دربرابر امواج دریا داشتند و کشتی‌های بخار چرخ‌دار مختص آب‌های آرام‌تر شدند. افتتاح کانال سوئز34‌ در 1869 و رواج موتور ترکیبی در همان زمان سبب برتری کامل کشتی‌های بخار نسبت به کشتی‌های بادبانی شد. موتور توربینی در 1902 در کشتی‌های بخار مسافربری کلاید به‌کار گرفته شد و در‌1905، در کشتی‌های اقیانوس‌پیما نیز به‌کار رفت. تحول بعدی ظهور موتور درون‌سوز بود. در نخستین سال‌های قرن 20، کشتی‌های خارق‌العاده‌ای ساخته شدند که برخی از آن‌ها عبارت‌اند از کشتی کونارد، با نام موریتانیا35؛ کشتی بدفرجام لوسی‌تانیا36، که در جنگ جهانی اول یک زیردریایی آلمانی آن را غرق کرد، و کشتی 50هزار تنی تایتانیک37‌ که در نخستین سفر خود به زیر آب رفت. جایزۀ سریع‌ترین عبور از اقیانوس اطلس، با نام بلو ریباند38، به چندین کشتی مسافربری تعلق داشت. از آن جمله بودند موریتانیا‌1909) ـ1930)، ملکه مری1938) 39ـ1952)، و یونایتد ستیتز1952) 40ـ1989) پس از جنگ جهانی دوم، بازسازی و توسعۀ صنعتی نیاز به نفت را افزایش داد و نفت‌کش‌هایی برای حمل نفت به محل مصرف، ساخته شدند. کارگاه‌های کشتی‌سازی با سیلی از سفارش برای ساخت نفت‌کش مواجه شدند و ابعاد تانکرها نیز به‌سبب نیازهای اقتصادی افزایش می‌یافت. بحران کانال سوئز در‌1956، که جریان‌ آزاد منابع نفت جهانی را مختل کرد، توجه همگان را به‌سمت امکان ترابری تانکرهای عظیم در مسیر دماغۀ امید نیک معطوف کرد. تعطیلیِ طولانی کانال سوئز پس از‌1967، و افزایش عظیم مصرف نفت، منجربه ساخت تانکرهای بسیار بزرگ یا اَبَرتانکرها شد. اخیراً هاورکرافت 41‌و قایق‌های باله‌دار (هیدروفویل (‌42برای کاربردهای خاص تکامل یافته‌اند. استفاده به‌منزلۀ کشتی‌هایی برای طی مسافت‌های کوتاه از آن جمله است. مثلاً، کاتاماران43‌هایی که شرکت هاوراسپید44‌ در 1991 عرضه کرد، دریای مانش45‌ را از دوور تا کاله 46‌در 35 دقیقه طی می‌کنند و سرعت آن‌ها 35 گرۀ دریایی 845 کیلومتر در ساعت است. کشتی‌های بادبانی خودکار برای حمل بار و کشتی‌های مَکْلِو47‌در اوایل دهۀ 1990 تکامل یافتند.
(یا: کِشتی) وسیلۀ نقلیۀ بزرگِ دریاپیما. یونانی‌ها، فنیقی‌ها<ref>Phoenicians</ref>، رومی‌ها و وایکینگ‌ها<ref>Vikings</ref> در تجارت، اکتشاف، و جنگ از آن بسیار استفاده می‌کردند. قرن 14م عصر اکتشاف اروپایی‌ها با استفاده از کشتی‌های بادبانی بود و اختراع قطب‌نما کمک فراوانی به این امر کرد. در قرن 15م، نیروی دریایی سلطنتی بریتانیا<ref>Britain’s Royal Navy</ref> تأسیس شد، ولی از قرن 16 تا قرن 19، ناوگان‌های اسپانیا و هلند بر مسیرهای کشتی‌رانی اقیانوس‌های اطلس و آرام مسلط بودند. بهترین کشتی‌های بادبانی، یعنی کشتی‌های تندرو<ref>Clippers</ref>ی حمل چای بریتانیایی و امریکایی، در قرن 19 ساخته شدند. علاوه‌بر این، نخستین‌بار در قرن 19 آهن به‌جای چوب در ساخت برخی کشتی‌ها به‌کار رفت. در اواخر قرن 19 کشتی‌های بخار جای خود را به کشتی‌هایی با موتورهای ترکیبی و کشتی‌های توربینی اوایل قرن 20 دادند. کهن‌ترین کشتی‌ها، کلک‌ها5<ref>rafts</ref> یا بلم‌ها<ref>canoes</ref> بودند. بقایای بسیاری از آن‌ها پیدا شده است و قدمت آن‌ها به دوران ماقبل تاریخ می‌رسد. یونانی‌ها و فنیقی‌ها کشتی‌های چوبی می‌ساختند که با پارو یا بادبان به‌حرکت درمی‌آمدند. رومی‌ها و کارتاژی‌ها کشتی‌های پارویی جنگی مجهز به تیزه<ref>ram</ref> و چندین ردیف پارو می‌ساختند. کشتی‌های چوبِ بلوطِ دوسر وایکینگ‌ها برای دریانوردی در آب‌های پرتلاطم ساخته شدند. در قرن12م، اختراع سکانِ عقب‌ کشتی، در کنار پیشرفت‌هایی که طی جنگ‌های صلیبی<ref>Crusades</ref> در دریانوردی صورت گرفت، باعث شد که بادبان تقریباً جایگزین پارو شود. پس از اختراع قطب‌نما<ref>compass</ref> و با افزایش امکان اکتشاف با کمک این اختراع، پیشرفت کشتی‌های بادبانی در قرون 14و 15م سرعت گرفت. هنری هشتم<ref>Henry VIII</ref> اولین ناو جنگی انگلیسی دو طبقه، به نام گریت هری<ref>Great Harry</ref>، را در 1514 به آب انداخت. اولین کشتی بادبانی تندرو، با نام آن مک‌کیم<ref>Ann McKim</ref>، در 1832 در بالتیمور<ref>Baltimore</ref> ساخته شد و در بریتانیا نیز کمی بعد به این نوع کشتی تندرو روی آوردند. طی قرن 19، بخار به‌منزلۀ نیروی محرکه جای بادبان را گرفت. کشتی‌های بخار اولیه برای تأمین نیروی کمکی تاحدی به بادبان متکی بودند. در 1802، کشتی بخار چرخ پرّه‌‌داری با نام شارلوت داندَس<ref>Charlotte Dundas</ref>، ساختۀ ویلیام سیمینگتون<ref>William Symington</ref>، در کانال فورت و کلاید<ref>Forth and Clyde Canal</ref> اسکاتلند به آب انداخته شد، اما بروز نگرانی‌هایی نسبت به احتمال آسیب‌دیدن کناره‌های کانال براثر برخورد امواج حاصل از پرّه‌های کشتی، مانع از ادامه فعالیت آن شد. کامت<ref>Comet</ref>، که در 1804 در اسکاتلند به‌دست بل<ref>Bell</ref>، نپیر<ref>Napier</ref>، و رابرتسون<ref>Robertson</ref> ساخته شده بود، در 1812 به آب انداخته شد. این کشتی که در هر دو طرف یک چرخ آبی داشت، به موفقیت تجاری رسید و دو کشتی مشابه آن برای حمل بار در مسیر گلاسگو ساخته شد. پس از آن، صنعت ساخت کشتی‌های بخار به‌سرعت در سواحل کلاید رشد کرد. اولین کشتی بخار که از اقیانوس اطلس عبور کرد، کشتی هلندی کوراسائو<ref>Curaçao</ref>، یک کشتی بخار چرخ‌دار چوبی بود که در 1826 در دووِر<ref>Dover</ref> ساخته شد. این کشتی در آوریل 1827 روتردام<ref>Rotterdam</ref> را ترک کرد و اقیانوس را یک‌ماهه پیمود. کشتی بخار اقیانوس‌پیمای بعدی رویال ویلیام<ref>Royal William</ref> نام داشت و در 1833، فاصله کِبِک<ref>Quebec</ref> تا لندن را هفده روزه طی کرد. آغاز تحرک بریتانیا در زمینۀ کشتی‌های اقیانوس‌پیما، کشتی بخار چرخ‌دار گریت وسترن<ref>Great Western</ref>، ساختۀ برونل<ref>Brunel</ref>، بود که با طی مسافت بریستول<ref>Bristol</ref> تا نیویورک در پانزده روز، سه روز کمتر از کشتی بادبانی، معروف شد. نخستین کشتی بخار بزرگ آهنی، رینبو<ref>Rainbow</ref>، در 1838 به آب انداخته شد. سال بعد، پتیت اسمیت<ref>Petit Smith</ref>، آرچکیمدس را طراحی کرد که نخستین کشتی بخاری بود که از پروانه برای جلورفتن استفاده می‌کرد. اندکی پس از آن، برونل و کشتی گریت بریتن را ساخت که در 1845، مسیر لیورپول<ref>Liverpool</ref> به نیویورک را در 5 روز طی کرد. پس از 1856، اختراع بِسمر<ref>Bessemer</ref>، یعنی مبدّل برق، به پیشرفت بیشتر کشتی بخار کمک کرد. شرکت کونارد<ref>Cunard Company</ref> در 1862 اجازه یافت که کشتی‌های بخار پستی را ملخ‌دار کند. کشتی‌های ملخ‌دار آسیب‌پذیری کمتری دربرابر امواج دریا داشتند و کشتی‌های بخار چرخ‌دار مختص آب‌های آرام‌تر شدند. افتتاح کانال سوئز<ref>Suez Canal</ref> در 1869 و رواج موتور ترکیبی در همان زمان سبب برتری کامل کشتی‌های بخار نسبت به کشتی‌های بادبانی شد. موتور توربینی در 1902 در کشتی‌های بخار مسافربری کلاید به‌کار گرفته شد و در‌1905، در کشتی‌های اقیانوس‌پیما نیز به‌کار رفت. تحول بعدی ظهور موتور درون‌سوز بود. در نخستین سال‌های قرن 20، کشتی‌های خارق‌العاده‌ای ساخته شدند که برخی از آن‌ها عبارت‌اند از کشتی کونارد، با نام موریتانیا<ref>Mauretania</ref>؛ کشتی بدفرجام لوسی‌تانیا<ref>Lusitania</ref>، که در جنگ جهانی اول یک زیردریایی آلمانی آن را غرق کرد، و کشتی 50هزار تنی تایتانیک<ref>Titanic</ref> که در نخستین سفر خود به زیر آب رفت. جایزۀ سریع‌ترین عبور از اقیانوس اطلس، با نام بلو ریباند<ref>Blue Riband</ref>، به چندین کشتی مسافربری تعلق داشت. از آن جمله بودند موریتانیا‌ (1909ـ1930)، ملکه مری <ref>The Queen Mary</ref>(1938ـ1952)، و یونایتد ستیتز<ref>United States</ref> (1952ـ1989) پس از جنگ جهانی دوم، بازسازی و توسعۀ صنعتی نیاز به نفت را افزایش داد و نفت‌کش‌هایی برای حمل نفت به محل مصرف، ساخته شدند. کارگاه‌های کشتی‌سازی با سیلی از سفارش برای ساخت نفت‌کش مواجه شدند و ابعاد تانکرها نیز به‌سبب نیازهای اقتصادی افزایش می‌یافت. بحران کانال سوئز در‌ 1956، که جریان‌ آزاد منابع نفت جهانی را مختل کرد، توجه همگان را به‌سمت امکان ترابری تانکرهای عظیم در مسیر دماغۀ امید نیک معطوف کرد. تعطیلیِ طولانی کانال سوئز پس از‌1967، و افزایش عظیم مصرف نفت، منجربه ساخت تانکرهای بسیار بزرگ یا اَبَرتانکرها شد. اخیراً هاورکرافت<ref>hovercraft</ref> و قایق‌های باله‌دار (هیدروفویل<ref>hydrofoil</ref>) برای کاربردهای خاص تکامل یافته‌اند. استفاده به‌منزلۀ کشتی‌هایی برای طی مسافت‌های کوتاه از آن جمله است. مثلاً، کاتاماران<ref>Catamarans</ref>هایی که شرکت هاوراسپید<ref>Hoverspeed</ref> در 1991 عرضه کرد، دریای مانش<ref>English Channel</ref> را از دوور تا کاله<ref>Calais</ref> در 35 دقیقه طی می‌کنند و سرعت آن‌ها 35 گرۀ دریایی 845 کیلومتر در ساعت است. کشتی‌های بادبانی خودکار برای حمل بار و کشتی‌های مَکْلِو<ref>maglev (magnetic levitation)</ref> در اوایل دهۀ 1990 تکامل یافتند.
 
||||||||||||||||||.||.||.||.||.||.||.||.||.||.||.||.||.||.||.||.Quebec||.Great Western||.Brunel||.Bristol||.Rainbow||.Petit Smith||.Liverpool||.Bessemer||.Cunard Company||.Suez Canal||.Mauretania||.Lusitania||.Titanic||.Blue Riband||.The Queen Mary||.United States||.hovercraft||.hydrofoil||.Catamarans||.Hoverspeed||.English Channel||.Calais||.maglev (magnetic levitation)
 
||

نسخهٔ ‏۹ سپتامبر ۲۰۲۵، ساعت ۰۷:۴۹

کشتی

(یا: کِشتی) وسیلۀ نقلیۀ بزرگِ دریاپیما. یونانی‌ها، فنیقی‌ها[۱]، رومی‌ها و وایکینگ‌ها[۲] در تجارت، اکتشاف، و جنگ از آن بسیار استفاده می‌کردند. قرن 14م عصر اکتشاف اروپایی‌ها با استفاده از کشتی‌های بادبانی بود و اختراع قطب‌نما کمک فراوانی به این امر کرد. در قرن 15م، نیروی دریایی سلطنتی بریتانیا[۳] تأسیس شد، ولی از قرن 16 تا قرن 19، ناوگان‌های اسپانیا و هلند بر مسیرهای کشتی‌رانی اقیانوس‌های اطلس و آرام مسلط بودند. بهترین کشتی‌های بادبانی، یعنی کشتی‌های تندرو[۴]ی حمل چای بریتانیایی و امریکایی، در قرن 19 ساخته شدند. علاوه‌بر این، نخستین‌بار در قرن 19 آهن به‌جای چوب در ساخت برخی کشتی‌ها به‌کار رفت. در اواخر قرن 19 کشتی‌های بخار جای خود را به کشتی‌هایی با موتورهای ترکیبی و کشتی‌های توربینی اوایل قرن 20 دادند. کهن‌ترین کشتی‌ها، کلک‌ها5[۵] یا بلم‌ها[۶] بودند. بقایای بسیاری از آن‌ها پیدا شده است و قدمت آن‌ها به دوران ماقبل تاریخ می‌رسد. یونانی‌ها و فنیقی‌ها کشتی‌های چوبی می‌ساختند که با پارو یا بادبان به‌حرکت درمی‌آمدند. رومی‌ها و کارتاژی‌ها کشتی‌های پارویی جنگی مجهز به تیزه[۷] و چندین ردیف پارو می‌ساختند. کشتی‌های چوبِ بلوطِ دوسر وایکینگ‌ها برای دریانوردی در آب‌های پرتلاطم ساخته شدند. در قرن12م، اختراع سکانِ عقب‌ کشتی، در کنار پیشرفت‌هایی که طی جنگ‌های صلیبی[۸] در دریانوردی صورت گرفت، باعث شد که بادبان تقریباً جایگزین پارو شود. پس از اختراع قطب‌نما[۹] و با افزایش امکان اکتشاف با کمک این اختراع، پیشرفت کشتی‌های بادبانی در قرون 14و 15م سرعت گرفت. هنری هشتم[۱۰] اولین ناو جنگی انگلیسی دو طبقه، به نام گریت هری[۱۱]، را در 1514 به آب انداخت. اولین کشتی بادبانی تندرو، با نام آن مک‌کیم[۱۲]، در 1832 در بالتیمور[۱۳] ساخته شد و در بریتانیا نیز کمی بعد به این نوع کشتی تندرو روی آوردند. طی قرن 19، بخار به‌منزلۀ نیروی محرکه جای بادبان را گرفت. کشتی‌های بخار اولیه برای تأمین نیروی کمکی تاحدی به بادبان متکی بودند. در 1802، کشتی بخار چرخ پرّه‌‌داری با نام شارلوت داندَس[۱۴]، ساختۀ ویلیام سیمینگتون[۱۵]، در کانال فورت و کلاید[۱۶] اسکاتلند به آب انداخته شد، اما بروز نگرانی‌هایی نسبت به احتمال آسیب‌دیدن کناره‌های کانال براثر برخورد امواج حاصل از پرّه‌های کشتی، مانع از ادامه فعالیت آن شد. کامت[۱۷]، که در 1804 در اسکاتلند به‌دست بل[۱۸]، نپیر[۱۹]، و رابرتسون[۲۰] ساخته شده بود، در 1812 به آب انداخته شد. این کشتی که در هر دو طرف یک چرخ آبی داشت، به موفقیت تجاری رسید و دو کشتی مشابه آن برای حمل بار در مسیر گلاسگو ساخته شد. پس از آن، صنعت ساخت کشتی‌های بخار به‌سرعت در سواحل کلاید رشد کرد. اولین کشتی بخار که از اقیانوس اطلس عبور کرد، کشتی هلندی کوراسائو[۲۱]، یک کشتی بخار چرخ‌دار چوبی بود که در 1826 در دووِر[۲۲] ساخته شد. این کشتی در آوریل 1827 روتردام[۲۳] را ترک کرد و اقیانوس را یک‌ماهه پیمود. کشتی بخار اقیانوس‌پیمای بعدی رویال ویلیام[۲۴] نام داشت و در 1833، فاصله کِبِک[۲۵] تا لندن را هفده روزه طی کرد. آغاز تحرک بریتانیا در زمینۀ کشتی‌های اقیانوس‌پیما، کشتی بخار چرخ‌دار گریت وسترن[۲۶]، ساختۀ برونل[۲۷]، بود که با طی مسافت بریستول[۲۸] تا نیویورک در پانزده روز، سه روز کمتر از کشتی بادبانی، معروف شد. نخستین کشتی بخار بزرگ آهنی، رینبو[۲۹]، در 1838 به آب انداخته شد. سال بعد، پتیت اسمیت[۳۰]، آرچکیمدس را طراحی کرد که نخستین کشتی بخاری بود که از پروانه برای جلورفتن استفاده می‌کرد. اندکی پس از آن، برونل و کشتی گریت بریتن را ساخت که در 1845، مسیر لیورپول[۳۱] به نیویورک را در 5 روز طی کرد. پس از 1856، اختراع بِسمر[۳۲]، یعنی مبدّل برق، به پیشرفت بیشتر کشتی بخار کمک کرد. شرکت کونارد[۳۳] در 1862 اجازه یافت که کشتی‌های بخار پستی را ملخ‌دار کند. کشتی‌های ملخ‌دار آسیب‌پذیری کمتری دربرابر امواج دریا داشتند و کشتی‌های بخار چرخ‌دار مختص آب‌های آرام‌تر شدند. افتتاح کانال سوئز[۳۴] در 1869 و رواج موتور ترکیبی در همان زمان سبب برتری کامل کشتی‌های بخار نسبت به کشتی‌های بادبانی شد. موتور توربینی در 1902 در کشتی‌های بخار مسافربری کلاید به‌کار گرفته شد و در‌1905، در کشتی‌های اقیانوس‌پیما نیز به‌کار رفت. تحول بعدی ظهور موتور درون‌سوز بود. در نخستین سال‌های قرن 20، کشتی‌های خارق‌العاده‌ای ساخته شدند که برخی از آن‌ها عبارت‌اند از کشتی کونارد، با نام موریتانیا[۳۵]؛ کشتی بدفرجام لوسی‌تانیا[۳۶]، که در جنگ جهانی اول یک زیردریایی آلمانی آن را غرق کرد، و کشتی 50هزار تنی تایتانیک[۳۷] که در نخستین سفر خود به زیر آب رفت. جایزۀ سریع‌ترین عبور از اقیانوس اطلس، با نام بلو ریباند[۳۸]، به چندین کشتی مسافربری تعلق داشت. از آن جمله بودند موریتانیا‌ (1909ـ1930)، ملکه مری [۳۹](1938ـ1952)، و یونایتد ستیتز[۴۰] (1952ـ1989) پس از جنگ جهانی دوم، بازسازی و توسعۀ صنعتی نیاز به نفت را افزایش داد و نفت‌کش‌هایی برای حمل نفت به محل مصرف، ساخته شدند. کارگاه‌های کشتی‌سازی با سیلی از سفارش برای ساخت نفت‌کش مواجه شدند و ابعاد تانکرها نیز به‌سبب نیازهای اقتصادی افزایش می‌یافت. بحران کانال سوئز در‌ 1956، که جریان‌ آزاد منابع نفت جهانی را مختل کرد، توجه همگان را به‌سمت امکان ترابری تانکرهای عظیم در مسیر دماغۀ امید نیک معطوف کرد. تعطیلیِ طولانی کانال سوئز پس از‌1967، و افزایش عظیم مصرف نفت، منجربه ساخت تانکرهای بسیار بزرگ یا اَبَرتانکرها شد. اخیراً هاورکرافت[۴۱] و قایق‌های باله‌دار (هیدروفویل[۴۲]) برای کاربردهای خاص تکامل یافته‌اند. استفاده به‌منزلۀ کشتی‌هایی برای طی مسافت‌های کوتاه از آن جمله است. مثلاً، کاتاماران[۴۳]هایی که شرکت هاوراسپید[۴۴] در 1991 عرضه کرد، دریای مانش[۴۵] را از دوور تا کاله[۴۶] در 35 دقیقه طی می‌کنند و سرعت آن‌ها 35 گرۀ دریایی 845 کیلومتر در ساعت است. کشتی‌های بادبانی خودکار برای حمل بار و کشتی‌های مَکْلِو[۴۷] در اوایل دهۀ 1990 تکامل یافتند.

  1. ↑ Phoenicians
  2. ↑ Vikings
  3. ↑ Britain’s Royal Navy
  4. ↑ Clippers
  5. ↑ rafts
  6. ↑ canoes
  7. ↑ ram
  8. ↑ Crusades
  9. ↑ compass
  10. ↑ Henry VIII
  11. ↑ Great Harry
  12. ↑ Ann McKim
  13. ↑ Baltimore
  14. ↑ Charlotte Dundas
  15. ↑ William Symington
  16. ↑ Forth and Clyde Canal
  17. ↑ Comet
  18. ↑ Bell
  19. ↑ Napier
  20. ↑ Robertson
  21. ↑ Curaçao
  22. ↑ Dover
  23. ↑ Rotterdam
  24. ↑ Royal William
  25. ↑ Quebec
  26. ↑ Great Western
  27. ↑ Brunel
  28. ↑ Bristol
  29. ↑ Rainbow
  30. ↑ Petit Smith
  31. ↑ Liverpool
  32. ↑ Bessemer
  33. ↑ Cunard Company
  34. ↑ Suez Canal
  35. ↑ Mauretania
  36. ↑ Lusitania
  37. ↑ Titanic
  38. ↑ Blue Riband
  39. ↑ The Queen Mary
  40. ↑ United States
  41. ↑ hovercraft
  42. ↑ hydrofoil
  43. ↑ Catamarans
  44. ↑ Hoverspeed
  45. ↑ English Channel
  46. ↑ Calais
  47. ↑ maglev (magnetic levitation)
برگرفته از «https://wikijoo.ir/index.php?title=کشتی&oldid=2010263330»