ایزدخواست، قلعه: تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
{{ الگو:جعبه اطلاعات اماکن5 | {{الگو:جعبه اطلاعات اماکن5 | ||
| نام = قلعه ایرانشهر | |||
| نام = | |||
| نام لاتین = | |||
| نام‌های دیگر =قلعۀ ناصری، کلات ایرانشهر | |||
| کشور = ایران | | کشور = ایران | ||
|استان = سیستان و بلوچستان | |||
| موقعیت = شهر ایرانشهر | |||
| کاربري = قلعه | |||
| کاربري =قلعه | |||
| مشخصات معماری =قلعه با حصار خشتی و آجری، با 9 برج دیدبانی و بیش از ۳۴,۲۲۵ متر مربع مساحت | |||
| سازنده = | | سازنده =حسین معمارباشی | ||
| زمان ساخت = | | زمان ساخت = حکومت ناصرالدین شاه | ||
}} | }}[[پرونده:11686700.jpg|بندانگشتی|خرابه‌های بازمانده از قلعه]] | ||
[[پرونده:11686700.jpg|بندانگشتی|خرابه‌های بازمانده از قلعه]] | |||
ایزدخواست، قلعه<br/>دژی مخروبه واقع در شمال شهر ایزدخواست/یزدخواست، در شمال غربی آباده در استان فارس. قلعه‌ای مسکونی از دورۀ ساسانی است که بر صخره‌ای رسوبی کنار دره‌ای نسبتاً عمیق قرار گرفته است. مجموعۀ قلعه در سال 1382 با شمارۀ ۹۸۰۰ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. در مسیر رودخانه‌ای که از شرق قلعه می‌گذرد، ویرانه‌های یک سد سنگی عظیم با طرح نادر قوسی به طول ۶۵ و ضخامت شش متر قرار دارد که سومین سدّ قوسی‌شکل ایران پس از سد کباد بین قم و کاشان و سد شرق در کلات نادری است. | ایزدخواست، قلعه<br/>دژی مخروبه واقع در شمال شهر ایزدخواست/یزدخواست، در شمال غربی آباده در استان فارس. قلعه‌ای مسکونی از دورۀ ساسانی است که بر صخره‌ای رسوبی کنار دره‌ای نسبتاً عمیق قرار گرفته است. مجموعۀ قلعه در سال 1382 با شمارۀ ۹۸۰۰ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. در مسیر رودخانه‌ای که از شرق قلعه می‌گذرد، ویرانه‌های یک سد سنگی عظیم با طرح نادر قوسی به طول ۶۵ و ضخامت شش متر قرار دارد که سومین سدّ قوسی‌شکل ایران پس از سد کباد بین قم و کاشان و سد شرق در کلات نادری است. | ||
نسخهٔ ۱۰ دسامبر ۲۰۲۳، ساعت ۱۳:۵۳
| قلعه ایرانشهر | |
|---|---|
| نام فارسی | قلعه ایرانشهر |
| کشور | ایران |
| استان | سیستان و بلوچستان |
| نام‌های دیگر | قلعۀ ناصری، کلات ایرانشهر |
| موقعیت | شهر ایرانشهر |
| کاربری | قلعه |
| مشخصات معماری | قلعه با حصار خشتی و آجری، با 9 برج دیدبانی و بیش از ۳۴,۲۲۵ متر مربع مساحت |
| زمان ساخت | حکومت ناصرالدین شاه |
| سازنده | حسین معمارباشی |
ایزدخواست، قلعه
دژی مخروبه واقع در شمال شهر ایزدخواست/یزدخواست، در شمال غربی آباده در استان فارس. قلعه‌ای مسکونی از دورۀ ساسانی است که بر صخره‌ای رسوبی کنار دره‌ای نسبتاً عمیق قرار گرفته است. مجموعۀ قلعه در سال 1382 با شمارۀ ۹۸۰۰ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. در مسیر رودخانه‌ای که از شرق قلعه می‌گذرد، ویرانه‌های یک سد سنگی عظیم با طرح نادر قوسی به طول ۶۵ و ضخامت شش متر قرار دارد که سومین سدّ قوسی‌شکل ایران پس از سد کباد بین قم و کاشان و سد شرق در کلات نادری است.
مشخصات سازه‌ها
در غرب آن بناهای دو و سه طبقۀ خشت و گلی به‌چشم می‌خورد، در فواصل معیّن برای استحکام بدنۀ خارجی قلعه و بناهای مزبور، نیم‌برج‌های استوانه‌ای خشتی ساخته شده بوده است. ورودی قلعه در جنوب آن و روی یک پل کم‌عرض است. دو سوی ورودی قلعه دو سکوی بزرگ سنگی قرار دارد. در دو طرف راهی به عرض ۲.۵ متر کوچه‌هایی با عرض و طول کم منشعب و به محوطه‌ای مستطیل شکل ختم می‌شود که ورودی خانه‌ها در اطراف آن قرار داد. در شرق قلعه چهارطاقی قرار دارد که در گذشته آتشگاه بود و بعدها با مسدودکردن دهانه‌های شرقی، غربی و جنوبی آن اتاقی مربع‌شکل به اضلاع پنج متر ایجاد و به یک مسجد تبدیل شد. زیر گنبد چهارطاقی یک سقف گنبدی‌شکل به‌وجود آمده است و در گوشۀ جنوبی آن محرابی کم‌عمق ایجاد شده است. حمام متروک قلعه محوطه‌ای چهارگوشه از آجر و سنگ است که چهار طرف آن چهار شاه‌نشین برای رخت‌کن و کفش‌کن دارد و وسط سربینۀ حمام چهار ستون هشت‌ضلعی است که سقف قوسی‌شکل آن بر روی آن‌ها استوار شده است. روی یکی از ستون‌ها کتیبه‌ای با تاریخ ۱۱۱۰ق باقی است.