حسینعلی سودآور

حسینعلی سودآور Hossein Ali Soudavar
زادروز	تهران 13 فروردین 1321ش
درگذشت	مالاگا شهریور 1404ش
محل زندگی	اسپانیا
ملیت	ایرانی
تحصیلات و محل تحصیل	مهندسی راه و ساختمان - زوریخ فوق لیسانس مدیریت بازرگانی - دانشگاه استنفورد
شغل و تخصص اصلی	صنعتگر و کارآفرین
شغل و تخصص های دیگر	نیکوکار (خیّر)
فعالیت های مهم	تأسیس چند شرکت صنعتی؛ بنیان‌گذاری دانشنامه دانش‌گستر
سمت	مدیرعامل گروه صنعتی بنز خاور (سابق)
آثار	دانشنامه 18جلدی و تک‌جلدی دانش‌گستر و فرهنگ اعلام و اصطلاحات دانشنامه دانش‌گستر (حامی مالی)
خویشاوندان سرشناس	حسین آقا ملک (پدربزرگ مادری) صمد سودآور (پدر) برادران سودآور (پدر و عموها) عزت‌ملک ملک (مادر) ابوالعلاء سودآور (برادر)

حسینعلی سودآور در کتابخانه و موزه ملی ملک

حسینعلی سودآور در مراسم «شب فرهنگ اعلام و اصطلاحات دانشنامه دانش‌گستر»

حسینعلی سودآور (تهران 13 فروردین 1321 - مالاگا شهریور 1404ش) Hossein Ali Soudavar

صنعتگر، کارآفرین و نیکوکار ایرانیِ مقیم اسپانیا؛ و همچنین بنیان‌گذار و تنها حامی مالی دانشنامۀ دانش‌گستر. اهمیت او علاوه بر کارهای بشردوستانۀ متعدد و مدیریت یا راه‌اندازی شماری از کارخانجات و شرکت‌های صنعتی پیش از انقلاب، در بنیان‌گذاری دانشنامۀ دانش‌گستر و حمایت بی‌وقفۀ مادی و معنوی از آن تا زمان درگذشتش است.

حسینعلی در خانواده‌ای که از طرف پدری از پیشتازان صنعت خودروسازی و واردات کامیون بودند و از طرف مادری نیز از بزرگ‌ترین بازرگانان و ملاکان ایرانی، به دنیا آمد. پدر و عموهایش تحت فعالیت «شرکت مریخ» اولین واردکنندۀ کامیون‌های مرسدس بنز به ایران و صاحب امتیاز (نمایندگی) انحصاری واردات محصولات این شرکت بزرگ آلمانی در ایران بودند. در اواخر دهۀ 1330ش این خانواده با تأسیس «گروه صنعتی خاور» (شرکت ایران خودرو دیزل کنونی) خود اقدام به تولید کامیون‌های بنز در داخل نموده و متعاقب آن چندین شرکت بزرگ تولیدی و صنعتی دیگر را نیز تأسیس و راه‌اندازی کردند. از طرف دیگر به واسطۀ ازدواج پدر حسینعلی، صمد سودآور، با عزت‌ملک ملک، دختر حسین آقا ملک، این خانواده با یکی از بزرگ‌ترین ملاکان و مجموعه‌داران ایرانی نسبت پیدا کردند. نتیجۀ این ازدواج سه فرزند، به ترتیب فاطمه و حسینعلی و ابوالعلاء، بود. پدر حسینعلی در 6سالگی او و در بحبوحۀ جنگ جهانی دوم و اشغال ایران درگذشت و سرپرستی او و برادر و خواهرش را مادرشان به عهده گرفت. او پس از پایان تحصیلات مقدماتی، در زوریخ به تحصیل در رشتۀ مهندسی راه و ساختمان پرداخت و پس از فارغ‌التحصیلی به امریکا رفت و از دانشگاه استنفورد در رشتۀ مدیریت بازرگانی مدرک کارشناسی ارشد گرفت. پس از بازگشت به ایران، در کنار ابوالعلاء سودآور مدیریت تعدادی از کارخانجات و شرکت‌های خانوادگی (از جمله گروه صنعتی خاور) به او سپرده شد و خود نیز به عنوان مؤسس یا سرمایه‌گذار در شرکت‌هایی چون ریختگری و فنرسازی ساوه، موتورسازی سیکلت پارت و ایران‌دوچرخ، موتورسازی ایدم، و ریسندگی خاور و بافندگی فومنات نقش داشت؛ و علاوه بر اینها آموزشگاهی علمی - کاربردی نیز برای تربیت نیروهای کارآمد و متخصص راه‌اندازی کرد. پس از انقلاب اسلامی و مصادرۀ دارایی‌های آنها و ملی شدن کارخانه‌های بزرگ، حسینعلی نیز چون بسیاری از بازرگانان و صاحبان صنایع بزرگ از ایران مهاجرت کرد. او به مدت بیش از 20سال به همراه همسر انگلیسی‌تبارش در خارج از ایران و جنوب اسپانیا اقامت داشتند؛ تا زمان دولت محمد خاتمی که برای تقدیر و دلجویی به ایران دعوت شد. او پس از بازگشت به ایران در اوائل دهۀ 1380ش اقدام به انجام کارهای فرهنگی و خیرخواهانۀ متعددی چون تجهیز بیمارستان‌ها و مراکز بهداشتی، اهداء کتاب و کامپیوتر به مراکز آموزشی و دانشگاهی و همچنین تأسیس مؤسسۀ دانش‌گستر با مدیرعاملی محسن خلیجی اسکویی کرد. هدف این مؤسسه در ابتدا تکمیل دایرةالمعارف فارسی (مصاحب) بود که به خاطر میسر نشدن این کار به تهیۀ دانشنامۀ دانش‌گستر با همکاری بیش از 300تن مترجم، مؤلف، ادیب، هنرمند و ویراستار شاخص و زبدۀ ایرانی انجامید. این دانشنامه با حمایت تمام و کمال مادی و معنوی سودآور طی 8سال در بیش از 60هزار مدخل تهیه و تدوین و در سال 1389ش منتشر گردید. پس از آن نیز وی در تمام مراحل بعدی (ویرایش مجدد و چاپ دوم، تهیه و تنظیم و چاپ دانشنامه تک‌جلدی دانش‌گستر، تهیه و چاپ فرهنگ اعلام و اصطلاحات دانشنامه دانش‌گستر، بارگذاری مقالات بر روی اینترنت، و افزودن مداوم مقالات جدید به نسخۀ اینترنتی) به صورت مستمر و پی‌گیر حامی مجموعه بود. در نیمۀ دوم دهۀ 1380ش به دلیل کهولت سن مادرش که مسئولیت نظارت استصوابی موقوفات ملک در آستان قدس رضوی را برعهده داشت، این مسئولیت به پسر ارشدش، حسینعلی سودآور، واگذار شد. سودآور طی دهه‌های 1380 و 1390ش با وجود اقامت در اسپانیا و سفرهای کوتاه سالیانه به ایران، چندین شرکت خدماتی دیگر را نیز به منظور کارآفرینی در ایران راه‌اندازی کرد؛ همچنین او در این سال‌ها چند ملک و اشیاء متعدد دیگر را به گنجینۀ اهدایی و موقوفات ملک اضافه کرد؛ و بورسیه‌های تحصیلی زیادی از طریق وی به نخبگان علمی برای تحصیل در دانشگاه‌های خارجی اهدا شد.

حسینعلی سودآور پس از یک دورۀ دوسه‌ساله ابتلا به بیماری پارکینسون و براثر پیشرفت این بیماری و عوارض آن در اسپانیا درگذشت.

---