مولینا، ماریو: تفاوت میان نسخهها
Mohammadi3 (بحث | مشارکتها) جز (Mohammadi3 صفحهٔ مولینا، ماریو (۱۹۴۳) را بدون برجایگذاشتن تغییرمسیر به مولینا، ماریو منتقل کرد) |
Mohammadi3 (بحث | مشارکتها) بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
{{جعبه زندگینامه | {{جعبه زندگینامه | ||
|عنوان = ماریو مولینا | |عنوان = ماریو مولینا | ||
| خط ۱۰: | خط ۷: | ||
|لقب= | |لقب= | ||
|زادروز=مکزیکوسیتی ۱۹۴۳م | |زادروز=مکزیکوسیتی ۱۹۴۳م | ||
|تاریخ مرگ= | |تاریخ مرگ=مکزیکوسیتی ۲۰۲۰م | ||
|دوره زندگی= | |دوره زندگی= | ||
|ملیت=مکزیکی | |ملیت=مکزیکی | ||
|محل زندگی= | |محل زندگی= | ||
|تحصیلات و محل تحصیل= رشته | |تحصیلات و محل تحصیل= رشته شیمیفیزیک در دانشگاه برکلی کالیفرنیا | ||
| شغل و تخصص اصلی = | | شغل و تخصص اصلی =شیمیدان | ||
|شغل و تخصص های دیگر= | |شغل و تخصص های دیگر= | ||
|سبک = | |سبک = | ||
|مکتب = | |مکتب = | ||
|سمت =محقق در | |سمت =محقق در مؤسسه فناوری ماساچوست | ||
|جوایز و افتخارات =جایزه نوبل شیمی ( | |جوایز و افتخارات =جایزه نوبل شیمی (۱۹۹۵م) | ||
|آثار = | |آثار = | ||
|خویشاوندان سرشناس = | |خویشاوندان سرشناس = | ||
| خط ۲۹: | خط ۲۶: | ||
|پست تخصصی = | |پست تخصصی = | ||
|باشگاه = | |باشگاه = | ||
}} | }}[[File:38519300.jpg|thumb|مولينا، ماريو]] | ||
مولینا، ماریو (۱۹۴۳-۲۰۲۰م)(Molina, Mario)<br /> | |||
شیمیدان مکزیکی. جایزۀ نوبل شیمی ۱۹۹۵ را با پاول کروتزن<ref>Paul Crutzen</ref> و اف شِروود رولَند<ref>F Sherwood Rowland </ref> دریافت کرد. این جایزه بهسبب تحقیق در زمینۀ شیمی اتمسفر<ref>atmospheric chemistry </ref>، مخصوصاً در زمینۀ تجزیه<ref>decomposition </ref> و تشکیل<ref>formation </ref> ازون<ref>ozone </ref> به ایشان اعطا شد. آنان واکنشهایی شیمیایی را توضیح دادند که منجر به تخریب لایۀ ازون میشد. در ۱۹۷۰، کروتزن به قدرت اکسید نیتروژن<ref>nitrogen oxides </ref> برای تجزیۀ ازون اشاره کرد. در ۱۹۷۴، رولاند و مولینا مقالهای منتشر کردند و در آن دربارۀ تهدید لایۀ ازون<ref>ozone layer </ref> با کلروفلوئوروکربنهایی<ref>chlorofluorocarbons </ref> (CFCs) بحث کردند که در یخچالها و کپسولهای هوا بهکار میروند. آنها نشان دادند سیافسیها رفتهرفته بهسمت لایۀ ازون میروند و در آنجا براثر نور فرابنفش به اجزای سازندهشان، بهویژه اتمهای کلر<ref>chlorine </ref>، تجزیه میشوند. اتمهای کلر نیز ازون را، مانند اکسید نیتروژن، تجزیه میکنند. همچنین، محاسبه کردند که اگر استفاده از سیافسیها با سرعت ثابتی ادامه یابد، لایۀ ازون پس از چند دهه تا حد زیادی ازبین میرود. تحقیقات مولینا و رولاند باعث شد در اواخر دهۀ ۱۹۷۰ و اوایل دهۀ ۱۹۸۰ محدودیتهایی برای کاربرد سیافسیها بهوجود آید. مولینا در مکزیکوسیتی<ref>Mexico City </ref> زاده شد و در دانشگاه برکلی<ref>Berkeley | شیمیدان مکزیکی. جایزۀ نوبل شیمی ۱۹۹۵ را با پاول کروتزن<ref>Paul Crutzen</ref> و اف شِروود رولَند<ref>F Sherwood Rowland </ref> دریافت کرد. این جایزه بهسبب تحقیق در زمینۀ شیمی اتمسفر<ref>atmospheric chemistry </ref>، مخصوصاً در زمینۀ تجزیه<ref>decomposition </ref> و تشکیل<ref>formation </ref> ازون<ref>ozone </ref> به ایشان اعطا شد. آنان واکنشهایی شیمیایی را توضیح دادند که منجر به تخریب لایۀ ازون میشد. در ۱۹۷۰، کروتزن به قدرت اکسید نیتروژن<ref>nitrogen oxides </ref> برای تجزیۀ ازون اشاره کرد. در ۱۹۷۴، رولاند و مولینا مقالهای منتشر کردند و در آن دربارۀ تهدید لایۀ ازون<ref>ozone layer </ref> با کلروفلوئوروکربنهایی<ref>chlorofluorocarbons </ref> (CFCs) بحث کردند که در یخچالها و کپسولهای هوا بهکار میروند. آنها نشان دادند سیافسیها رفتهرفته بهسمت لایۀ ازون میروند و در آنجا براثر نور فرابنفش به اجزای سازندهشان، بهویژه اتمهای کلر<ref>chlorine </ref>، تجزیه میشوند. اتمهای کلر نیز ازون را، مانند اکسید نیتروژن، تجزیه میکنند. همچنین، محاسبه کردند که اگر استفاده از سیافسیها با سرعت ثابتی ادامه یابد، لایۀ ازون پس از چند دهه تا حد زیادی ازبین میرود. تحقیقات مولینا و رولاند باعث شد در اواخر دهۀ ۱۹۷۰ و اوایل دهۀ ۱۹۸۰ محدودیتهایی برای کاربرد سیافسیها بهوجود آید. مولینا در مکزیکوسیتی<ref>Mexico City </ref> زاده شد و در دانشگاه برکلی<ref>Berkeley | ||
| خط ۳۶: | خط ۳۴: | ||
| | ||
ماریو مولینا در تاریخ ۷ اکتبر ۲۰۲۰م (۱۶ مهر ۱۳۹۹ش) در سن ۷۷ سالگی بر اثر حمله قلبی در مکزیکوسیتی درگذشت. | |||
---- | ---- | ||
[[Category:شیمی و بیوشیمی]] [[Category:(شیمی و بیوشیمی)اشخاص و آثار]] | [[Category:شیمی و بیوشیمی]] [[Category:(شیمی و بیوشیمی)اشخاص و آثار]] | ||
نسخهٔ کنونی تا ۶ اکتبر ۲۰۲۵، ساعت ۰۶:۳۴
| ماریو مولینا Mario Molina | |
|---|---|
| زادروز |
مکزیکوسیتی ۱۹۴۳م |
| درگذشت | مکزیکوسیتی ۲۰۲۰م |
| ملیت | مکزیکی |
| تحصیلات و محل تحصیل | رشته شیمیفیزیک در دانشگاه برکلی کالیفرنیا |
| شغل و تخصص اصلی | شیمیدان |
| سمت | محقق در مؤسسه فناوری ماساچوست |
| گروه مقاله | شیمی و بیوشیمی |
| جوایز و افتخارات | جایزه نوبل شیمی (۱۹۹۵م) |
مولینا، ماریو (۱۹۴۳-۲۰۲۰م)(Molina, Mario)
شیمیدان مکزیکی. جایزۀ نوبل شیمی ۱۹۹۵ را با پاول کروتزن[۱] و اف شِروود رولَند[۲] دریافت کرد. این جایزه بهسبب تحقیق در زمینۀ شیمی اتمسفر[۳]، مخصوصاً در زمینۀ تجزیه[۴] و تشکیل[۵] ازون[۶] به ایشان اعطا شد. آنان واکنشهایی شیمیایی را توضیح دادند که منجر به تخریب لایۀ ازون میشد. در ۱۹۷۰، کروتزن به قدرت اکسید نیتروژن[۷] برای تجزیۀ ازون اشاره کرد. در ۱۹۷۴، رولاند و مولینا مقالهای منتشر کردند و در آن دربارۀ تهدید لایۀ ازون[۸] با کلروفلوئوروکربنهایی[۹] (CFCs) بحث کردند که در یخچالها و کپسولهای هوا بهکار میروند. آنها نشان دادند سیافسیها رفتهرفته بهسمت لایۀ ازون میروند و در آنجا براثر نور فرابنفش به اجزای سازندهشان، بهویژه اتمهای کلر[۱۰]، تجزیه میشوند. اتمهای کلر نیز ازون را، مانند اکسید نیتروژن، تجزیه میکنند. همچنین، محاسبه کردند که اگر استفاده از سیافسیها با سرعت ثابتی ادامه یابد، لایۀ ازون پس از چند دهه تا حد زیادی ازبین میرود. تحقیقات مولینا و رولاند باعث شد در اواخر دهۀ ۱۹۷۰ و اوایل دهۀ ۱۹۸۰ محدودیتهایی برای کاربرد سیافسیها بهوجود آید. مولینا در مکزیکوسیتی[۱۱] زاده شد و در دانشگاه برکلی[۱۲] کالیفرنیا[۱۳]، در امریکا، در رشتۀ شیمیفیزیک[۱۴] درس خواند. او اولین مکزیکی برنده جایزۀ نوبل علوم است. در فوریه ۱۹۹۶، اعلام کرد بخشی از جایزهاش را صرف حمایت از تحقیقات زیستمحیطی در امریکای لاتین و دیگر کشورهای در حال توسعه میکند. در حال حاضر، در مؤسسۀ فناوری ماساچوست[۱۵]، واقع در کیمبریجِ ماساچوست، فعالیت میکند.
ماریو مولینا در تاریخ ۷ اکتبر ۲۰۲۰م (۱۶ مهر ۱۳۹۹ش) در سن ۷۷ سالگی بر اثر حمله قلبی در مکزیکوسیتی درگذشت.