ابوالفتح دولتشاهی

ابوالفتح دولتشاهی (کرمانشاه 1265 – 1350ش)

(با نام کامل: ابوالفتح میرزا دولتشاهی) شاهزادۀ قاجار و دولتمرد دورۀ پهلوی، فرزند سلطان ابراهیم میرزا مشکوةالدوله. در دوران حکومت پدرش در کرمانشاه، مدتی نایب‌الحکومه بود. او از مالکان بزرگ کرمانشاه و از نواده‌های دولتشاه میرزا فرزند فتحعلی شاه قاجار بود. او علاوه بر تحصیل عربی، ریاضی و ادبیات فارسی، زبان فرانسه را نیز آموخت.

در دوران پهلوی به علت این‌که با رضا شاه نسبت فامیلی داشت و عموی همسرش بود، به مشاغل دولتی دعوت شد. در اوایل سلطنت رضا شاه، او مدتی حاکم تهران بود (از 1304ش). سپس حاکم بوشهر و بعد هم والی فارس شد. در زمانی که استاندار فارس بود، به علت سهل انگاری در حوزۀ استحفاظی اش، توسط رضا شاه برکنار شد و به زندان افتاد و چند سال در زندان بود و حتی نتوانست با وساطت عصمت دولتشاهی (برادرزاده‌اش) که همسر رضا شاه هم بود نیز آزاد شود. تا این‌که در شهریور 1320ش و پس از کناره‌گیری رضا شاه از سلطنت، از زندان آزاد شد.او مدتی در اروپا بود و در جریان مشروطیت، از مشروطه خواهان بود.

در ماجرای به توپ بستن مجلس در 1287ش، او از افرادی بود که در مسجد سپهسالار مقاومت کرد و جنگید. در اواخر 1326ش به مجلس شورای ملی راه پیدا کرد. در دورۀ بعدی نیز نمایندۀ مردم کرمانشاه در مجلس و از جمله مخالفان دولت مصدق بود. پس از کودتای 28 مرداد 1332ش نیز در دوره‌های هجدهم و نوزدهم و در شرایطی که بالای 70 سال داشت، نماینده مجلس بود و باز هم به عنوان نمایندۀ مردم کرمانشاه انتخاب شد.

او داماد میرزا هاشم آشتیانی، از روحانیون تهران و نماینده مجلس شورای ملی، بود. غلامعلی میرزا برادرش بود. برادر دیگرش محمد علی میرزا مشکوةالدوله، وزیر پست و تلگراف در زمان رضا شاه بود. مهرانگیز دولتشاهی برادرزاده‌اش، نخستین سفیر زن ایران بود.