محمد عثمانی پنجم (۱۲۶۰ـ۱۳۳۶ق)
محمد عثمانی پنجم (۱۲۶۰ـ۱۳۳۶ق)
| محمد عثمانی پنجم | |
|---|---|
| زادروز |
۱۲۶۰ق |
| درگذشت | ۱۳۳۶ق |
| محل زندگی | عثمانی |
| ملیت | ترک |
| شغل و تخصص اصلی | فرمانروا |
| لقب | رشاد |
| گروه مقاله | تاریخ جهان |
| خویشاوندان سرشناس | عبدالمجید یکم (پدر) |
(ملقب به «رَشاد») سی‌وپنجمین سلطان عثمانی (حک: ۱۳۲۷ـ۱۳۳۶ق/۱۹۰۹ـ۱۹۱۸). پسر عبدالمجید یکم بود و در سلطنت برادرش، عبدالحمید دوم، در انزوا روزگار می‌گذراند و پس از آن‌که ترک‌های جوان، عبدالحمید را عزل کردند، جانشین او شد (۱۳۲۷ق). در آغاز سلطنت محمد، سلطۀ عثمانی از بوسنی و هرزگووین برچیده شد و بلغارستان اعلام استقلال کرد (۱۳۲۷ق). در ۱۳۲۹ق ایتالیایی‌ها، به بهانۀ بدرفتاری عثمانی‌ها با اتباع آنان در طرابلس، به محاصرۀ دریایی طرابلس پرداختند که نتیجۀ آن تحمیل معاهدۀ اوشی به دولت عثمانی و چشم‌پوشی عثمانی‌ها از طرابلس بود (۱۳۳۰ق). در همان سال، اتحادیۀ دولت‌های بالکان با پشتیبانی روسیه با دولت عثمانی وارد نبرد شد که پیامد آن مقدونیه و سالونیک از قلمرو عثمانی جدا شدند و بلغارها اَدِرنه را تصرف کردند (۱۳۳۱ق). پس از کشته‌شدن وزیر اعظم، محمود شوکت پاشا، و به‌‌وزارت‌رسیدن سعید حلیم پاشا، با اقدامات او معاهده‌های صلحی میان عثمانی و بلغارستان و صربستان (۱۳۳۲ق) و یونان (۱۳۳۳ق) بسته شد. در سلطنت محمد، کمیتۀ اتحاد و ترقی نفوذ و قدرت بسیار یافت تا جایی که او را به درگیری با متفقین جنگ جهانی اول کشاند. محمد پیش از پایان جنگ جهانی اول درگذشت و پس از او برادرش، محمد ششم، به سلطنت رسید. محمد پنجم پادشاهی بی‌کفایت و بی‌سواد و بازیچۀ دست عناصر قدرت بود.