اسمیت، مایکل (۱۹۳۲ـ۲۰۰۰)
اِسْمیت، مایکِل (۱۹۳۲ـ۲۰۰۰)(Smith, Michael)
| مایکل اسمیت Michael Smith | |
|---|---|
| زادروز |
۱۹۳۲م |
| درگذشت | ۲۰۰۰م |
| ملیت | امریکایی |
| تحصیلات و محل تحصیل | دکترای بیوشیمی منچستر |
| شغل و تخصص اصلی | متخصص زیست شناسی مولکولی |
| گروه مقاله | زیست شناسی |
| جوایز و افتخارات | جایزه نوبل شیمی (۱۹۹۳) |
متخصص انگلیسی زیست‌شناسی مولکولی. جایزۀ نوبل شیمی ۱۹۹۳ را به‌سبب عرضۀ تکنیک جهش‌زایی مکانِ ویژه دریافت کرد. این تکنیک جانشین روشی شد که دانشمندان با آن عملکرد پروتئین یا ژنی خاص را درمی‌یافتند. این تکنیک با استفاده از رشته‌های منفردی از دی‌اِن‌اِی ویروسی محقق می‌شود که در موقعیت‌های معین جهش یافته‌اند. پیش از آن، تعیین دقیق آثار یک ژن تغییر‌پذیر منفرد مشکل بود، زیرا جهش باید در ژن واقع می‌شد و موتاژن[۱]های موجود، که باعث جهش می‌شوند، اعم از شیمیایی یا تابشی قابل کنترل نبودند و وقوع جهش‌های چندتایی و تصادفی اجتناب‌ناپذیر بود. در روش جهش‌زایی مکان ویژه، از دی‌اِن‌اِی ویروسی به‌منزلۀ موتاژن استفاده می‌کنند. اسمیت بخشی از مکمل دی‌اِن‌اِی را که فقط از نظر در یک مکان متفاوت بود، سنتز کرد و اجازه داد تا به دی‌اِن‌اِی اصلی ویروسی وصل شود. در این ویروس، ژن‌های جهش‌یافته پروتئین‌های جهش‌یافته تولید می‌کنند. با مقایسۀ این پروتئین‌ها و پروتئین‌های طبیعی در ویروس، اثر جهش و نقش ژن طبیعی معین شد. تاکنون این تکنیک را برای سنتز گروهی از پروتئین‌های مفید جدید به‌کار برده‌اند. اسمیت در بلک پول[۲] زاده شد. در دانشگاه منچستر درس خواند و در رشتۀ بیوشیمی دانش‌آموخته شد. پس از دریافت دانشنامۀ دکتری (۱۹۵۶)، به ونکوورِ[۳] کانادا رفت و در مقام دانشجوی فوق دکتری[۴] در دانشگاه بریتیش کلمبیا[۵] به‌کار پرداخت. در ۱۹۶۱، به موقعیتی در بورد پژوهشی شیلات کانادا[۶] دست یافت، ولی در ۱۹۶۶ باز به‌کار در دانشگاه روی آورد. انسانی مردم‌دار بود. بعدها استاد بیوشیمی، و سپس مدیر آزمایشگاه بیوتکنولوژی شد.