جنبش مسلمانان مبارز
جنبش مسلمانان مبارز
عنوان تشکلی سیاسی از نواندیشان مذهبی ایران. پیشینۀ این گروه از نظر تاریخی به دهۀ ۱۳۲۰ش و نهضت خداپرستان سوسیالیست به رهبری محمد نخشب می‌رسد. برخی اعضای این حزب، ازجمله نخشب، بعدها حزب مردم ایران را بنیانگذاری کردند که یکی از اعضای آن حبیب‌الله پیمان بود. این حزب در ۱۳۳۰ به جبهۀ ملّی نزدیک شد و تا ۱۳۳۹ نیز ارتباط نزدیکی با جبهۀ ملّی دوم و سپس نهضت آزادی ایران برقرار کرد. پس از انحلال جبهه ملّی دوم، پیمان به‌همراه کاظم سامی و علی شریعتمداری، سازمانی به‌نام جنبش انقلابی مردم ایران با عنوان اختصاری «جاما» پایه‌گذاری کردند که در آستانۀ انقلاب اسلامی دچار اختلاف نظر شد. سپس، پیمان به‌همراه عده‌ای از هم‌فکرانش ازجمله حسن افتخار و سید جعفر عباس‌زادگان، جنبش مسلمانان مبارز را پدید آوردند و با انتشار هفته‌نامۀ امّت به فعالیت سراسری پرداختند. مشی سیاسی آنان پیروی از رهبری امام خمینی (ره) و همکاری با گروه‌های هم‌فکر و هم‌هدف در مسیر انقلاب بود، امّا فعالیت‌های مشترک آنان با مجاهدین و برخی گروه‌های تندرو، و نیز انتقادها و مخالفت آنان با دولت موقت، شورای انقلاب و حزب جمهوری اسلامی، رفته‌رفته این گروه را در زمرۀ گروه‌های اُپوزیسیون قرار داد. سرانجام به‌ناچار در خرداد ۱۳۶۰ که برخورد شدیدی میان نیروهای جمهوری اسلامی و مخالفان پیش آمد، جنبش مسلمانان مبارز نیز تعطیل اعلام شد. دفاتر حزبی جنبش در تهران و سراسر ایران، با عنوان دفتر امت فعالیت می‌کرد. این گروه، پس از دوم خرداد ۱۳۷۶ و روی کار آمدن دولت سیّد محمّد خاتمی، بار دیگر فعالیت‌های خود را همچنان با رهبری حبیب‌الله پیمان به‌صورت برگزاری جلساتی آغاز کرد، اما دیگر به وضع سابق بازنگشت.