حنانه، مرتضی (تهران ۱۳۰۱ـ همان جا ۱۳۶۸ش)

مرتضی حنانه;
زادروز	تهران ۱۳۰۱ش;
درگذشت	تهران ۱۳۶۸ش
ملیت	ایرانی
تحصیلات و محل تحصیل	مدرسه موسیقی واتیکان
شغل و تخصص اصلی	آهنگ ساز
شغل و تخصص های دیگر	محقق موسیقی
آثار	موسیقی متن مجموعه تلویزیونی هزاردستان (۱۳۵۷ـ۱۳۶۶)
گروه مقاله	موسیقی

حنّانه، مرتضی (تهران ۱۳۰۱ـ همان‌جا ۱۳۶۸ش)

آهنگ‌ساز ایرانی، محقق و مؤلف آثاری در زمینه‌های گوناگون موسیقی. در ۱۰سالگی به ترغیب پدرش به هنرستان عالی موسیقی رفت و نزد استادی از چکسلوواکی، با نام رودولف اوربانتس، نوازندگی هورن را آموخت؛ و نزد پرویز محمود، از اولین آهنگ‌سازان تحصیل کردۀ ایرانی در بلژیک، فنون آهنگ‌سازی را فراگرفت؛ و با همکاری دوستانش، غلامحسین غریب، حسن شیروانی، روبیک گریگوریان و ...؛ ارکستر سمفونیک تهران را پایه‌ریزی کرد. در ۱۳۳۳ بعد از ساختن سوئیت شهر مرجان، با بورس تحصیلی که سفیر ایتالیا و تعزیه‌شناس مشهور، انریکو چروّلی، به او داده بود، به مدرسۀ موسیقی واتیکان رفت و در آن‌جا نیز همراه حسین سرشار و چند تن دیگر، برای اولین‌بار به کار حرفه‌ای دوبلۀ فیلم‌های ایتالیایی به زبان فارسی مشغول شد. بعد از بازگشت به ایران، در رادیو تهران به‌کار پرداخت و ضمن عضویت در شوراهای تخصصی سیاستگذاری برنامه‌های موسیقی رادیو، رهبر ارکستر فارابی شد و قطعاتی از خود و افرادی چون لشگری، شهردار، و کسروی را برای ارکستر بزرگ، تنظیم و هارمونیزه کرد. مرتضی حنانه از اولین آهنگ‌سازان حرفه‌ای در زمینۀ موسیقی فیلم بود و آثار او از لحاظ کیفیت روایی، همخوانی با تصاویر و نیز استفاده از ارکستراسیون و هارمونی شخصی خود توجه‌برانگیز است. در زمینۀ مبانی نظری موسیقی قدیم ایران با استفاده از آثار عبدالقادر مراغی و مطالعه در موسیقی ترک و عرب، به تحقیق‌های گسترده و نگارش رسالات پژوهشی پرداخت که البته بخش اندکی از آن‌ها منتشر شده است. وجه امتیاز آثارش، شناخت و کاربرد موسیقی قدیم ایران است. در موسیقی متن مجموعۀ تلویزیونی هزاردستان (۱۳۵۷ـ۱۳۶۶) این ویژگی بارز است. از آثار بی‌کلام اوست: کاپریس برای پیانو و ارکستر، شُلَیل، دس‌بند لعلم. و برخی از آثار باکلام او نیز عبارت‌اند از اوراتوریو (دعا) برای آواز جمعی، تک‌نوازان و ارکستر. «هالاتی‌تی»، براساس یک تم گیلکی، با صدای ناصر مسعودی، برف میاد؛ باکلام پرویز خطیبی. برای فیلم‌های زیر نیز موسیقی ساخته است: فرار از تله به کارگردانی جلال مقدم، هزاردستان ساختۀ علی حاتمی، تپه‌های مارلیک به کارگردانی ابراهیم گلستان. برخی از کتاب‌های او نیز عبارت‌اند از: گام‌های گمشده (۱۳۶۷)، ترجمه بخش ارکستراسیون از کتاب شارل کُلن (۱۳۶۳)؛ و تعدادی مقاله.