ابن مسکویه، ابوعلی احمد ( ـ اصفهان ۴۲۱ق)

ابوعلی احمد بن مسکویه
درگذشت	اصفهان ۴۲۱ق
ملیت	ایرانی
شغل و تخصص اصلی	فیلسوف، مورخ و ادیب
شغل و تخصص های دیگر	پزشک
آثار	تجارب‌الامم؛ طهارة‌الاعراق یا تهذیب الاخلاق؛ جاویدان خرد؛ الفوز‌الاصغر
گروه مقاله	تاریخ جهان

ابن مُسْکَوَیه، ابوعلی احمد ( ـ اصفهان ۴۲۱ق)
(ابوعلی احمد بن محمد بن یعقوب مُسکَوَیه رازی؛ به عربی: مِسْکَوَیْه) فیلسوف، مورخ، پزشک و ادیب ایرانی. اهل مُشکویه از توابع ری بود. پس از کسب مقدمات علوم عصر به خدمت ابن عمید راه یافت و خازن کتابخانۀ او در ری شد. در پس قتلِ ابن عمید رهسپار شیراز گردید و به عضدالدولۀ دیلمی پیوست و خازن بیت‌المال شد و در زمان جانشینی وی، صمصام‌الدوله، نیز بر مسند خود باقی ماند. وی در مجالس علمی آن زمان با ابن زرعه، یحیی بن عدی، ابن خمار و دیگران شرکت می‌جست. گویا در همین دوران و پس از آن با ابوحیان توحیدی پرسش و پاسخ‌هایی رد و بدل کرده که مجموعه‌ای از آن‌ها در الهوامل و الشوامل گرد آمده است. ملاقاتی جدلی و ناخوشایند نیز با ابن ‌سینا داشته است. از آثارش: تجارب‌الامم، نگاشته‌ای تاریخی؛ طهارة‌الاعراق یا تهذیب الاخلاق، که اثری بسیار مهم در تبیین مبانی اخلاق به شیوۀ ارسطویی که همواره مورد توجه بوده است؛ جاویدان خرد، مجموعه‌ای از اندرزهای بزرگان؛ الفوز‌الاصغر در بیان مبدأ و معاد.