بلوز
بِلوز (blues)
نوعی از موسیقیِ افریقایی ـ امریکایی[۱] که در آوازهای کار[۲] و آوازهای مذهبیِ سیاه‌پوستان[۳]، در مناطقِ روستایی جنوبِ امریکا، در اواخر قرن ۱۹ پدید آمد. از مشخصاتِ این موسیقی ساختِ دوازده ـ میزانی، یا گاهی شانزده ـ میزانی، در خط ملودی و اشعارِ غم‌انگیزی است که مضمونِ اغلبِ آن‌ها را اندوه و شکست عشقی تشکیل می‌دهد. در این موسیقی، گیتار، سازِ اصلی است؛ هرچند که نواختن هارمونیکا[۴] (سازدهنی) و پیانو[۵] نیز در آن متداول‌اند. سبکِ گیتار و آوازِ بلوز کاملاً نقشِ تعیین‌کننده‌ای در شکل‌گیریِ جاز[۶]، راک[۷] و موسیقیِ پاپ[۸] داشته است.
بلوز در دهه‌های ۱۹۲۰ و ۱۹۳۰. بلوزِ روستایی[۹] یا بلوزِ دِلتا[۱۰] را معمولاً یک تک‌خوان با گیتار یا هارمونیکا اجرا می‌کند. خوانندگانی همچون رابرت جانسون[۱۱] و بوکا وایت[۱۲]، به این دوره تعلق داشتند. امّا نخستین نمونه‌های ضبط‌شده، بلوزِ کلاسیک[۱۳] خوانده می‌شود و از نمایندگانش دبلیو سی هَندی[۱۴] و بِسی اسمیت[۱۵] را می‌توان نام برد که با گروه‌های کوچک، آواز می‌خواندند.
بلوز در دهه‌های ۱۹۴۰ و ۱۹۵۰. بلوزِ شهری[۱۶] در این سال‌ها شکل گرفت و در آن از تقویت صدا به‌وسیلۀ برق استفاده می‌شود. بلوزِ شهری در شهرهای شمالیِ امریکا، عمدتاً شیکاگو، رواج یافت و معروف‌ترین آهنگ‌سازانش عبارت‌اند از هاولین وولف[۱۷]، مادی واترز[۱۸]، و جان لی هوکر[۱۹]. این شاخه از بلوز سرانجام به «ریتم اند بلوز[۲۰]» تبدیل شد.
بلوز در دهۀ ۱۹۶۰. سبکِ نوازندگیِ بی بی کینگ[۲۱] که به‌شدت تحت تأثیر جاز قرار داشت، خود الهام‌بخشِ بسیاری از آهنگ‌سازان بلوزِ انگلیسی شد که مشهورترینِ آنان اریک کلپتون[۲۲] است.
بلوز در دهۀ ۱۹۸۰. در این دهه «بلوزِ سیاه[۲۳]» متعلق به رابرت کرِی[۲۴]، با شیوۀ بلوزنوازیِ متأثر از موسیقی راکِ کسانی چون استیو رِی وئن[۲۵] در تضاد قرار می‌گیرند. در تاریخِ موسیقیِ کلاسیکِ غربی، آهنگ‌سازانی همچون راول[۲۶]، کوپلند[۲۷]، و مایکل تیپِت[۲۸] اصطلاح «بلوز» را بیشتر به‌معنای نوعی از خلق‌وخو یا روحیه به‌کار گرفته‌اند تا به‌معنای یک فرم مشخصِ موسیقایی.
- ↑ African American
- ↑ work songs
- ↑ Negro Spirituals
- ↑ harmonica
- ↑ piano
- ↑ jazz
- ↑ rock
- ↑ pop
- ↑ urban blues
- ↑ delta blues
- ↑ Robert Johnson
- ↑ Bukka White
- ↑ classic blues
- ↑ W C Handy
- ↑ Bessie Smith
- ↑ rural blues
- ↑ Howlin Wolf
- ↑ Muddy Waters
- ↑ John Lee Hooker
- ↑ rhythm and blues
- ↑ B B King
- ↑ Eric Clapton
- ↑ blues noir
- ↑ Robert Cray
- ↑ Stevie Ray Vaughan
- ↑ Ravel
- ↑ Copland
- ↑ Michael Tippett