ماریا شل

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی
ماریا شل

ماریا شل (وین ۱۵ ژانویه ۱۹۲۶ - کرنتن ۲۶ آوریل ۲۰۰۵م) Maria Schell

بازیگر زن اتریشی-سوئیسی، برندۀ جایزۀ افتخاری بهترین بازیگر زن جشنوارۀ فیلم کن و جایزۀ بهترین بازیگر زن جشنواره فیلم ونیز. پدرش، ادیب و داروخانه‌دار و مادرش بازیگری اتریشی بود که به همراه فرزندانشان در سال 1938م از دست نازی‌ها به سوئیس مهاجرت کردند. برادر کوچک‌تر ماریا، ماکسیمیلیان شل، از برجسته‌ترین بازیگران غیرانگلیسی‌زبان سینمای امریکا طی سال‌های آخر دهۀ 1950 تا اواخر دهۀ 1970م بود. ماریا ابتدا در یک صومعه در آلمان تحصیل کرد. سپس به سوئیس رفت و تحصیلاتش را در مدرسۀ هنرهای تئاتری زوریخ به پایان برد. از سال ۱۹۴۲م جلوی دوربین رفت. اوج کارش طی دهۀ ۱۹۵۰م بود که برای آخرین پل[۱] (1954م) از جشنواره فیلم کن و برای ژروز[۲] (1956م) از جشنوارۀ فیلم ونیز برندۀ جایزۀ بهترین بازیگر شد. همسر اولش هورست هشلر[۳] (از 1957 - 1965م) بازیگر، تهیه‌کننده و کارگردان آلمانی و دخترش (از همسر دومش) بازیگر است. ماریا در تئاتر نیز فعالیت داشت.

شل در دهۀ ۱۹۵۰م تماشاگران اروپایی و انگلیسی را با بازی‌های تکان‌دهندۀ خود در نقش زنان زجرکشیده و مظلوم شگفت‌زده کرد. به طوری که در ۱۹۵۱، ۱۹۵۲، ۱۹۵۴، ۱۹۵۵ و ۱۹۵۶ به عنوان بازیگر محبوب سال انتخاب شد. تا ۱۹۶۰م در قریب به بیست و پنج فیلم ظاهر شد. از آنجا که قادر بود به پنج زبان صحبت کند، دیگر نیازی به دوبله نداشت؛ که این خود دلیل دیگری برای انتخابش به عنوان شخصیت مرکزی فیلم‌های بین‌المللی به شمار می‌آمد. پس از بازی‌های موفق در آثاری مثل شب‌های روشن[۴] (1957م) و یک زندگی[۵] (1958م)، ورودش به هالیوود با برادران کارامازوف[۶] (1958م) او را به عنوان تازه‌ترین پدیده میان بازیگران بین‌المللی به دنیا معرفی کرد. به طوری که با اینگرید برگمان در دهۀ ۱۹۴۰م مقایسه شد. اما به دنبال چند اشتباه در انتخاب فیلم‌ها که نقش گروشنکا[۷] در برادران کارامازوف نیز جزو آنان به شمار می‌آمد، در دهۀ ۱۹۶۰م به‌سرعت رو به نزول گذاشت. تماشاگران این دوره دیگر چندان علاقه‌ای به تماشای زنان نالان و عزادار نداشتند. بدین ترتیب در ۱۹۶۳م سینما را ترک گفت و فعالیت در تئاتر را پی گرفت. در ۱۹۶۸م مجدداً به سینما بازگشت؛ اما این بار در نقش‌های دوم.


گزیدۀ آثار سینمایی

  • جعبه جادویی[۸] (جان بولتینگ[۹] - ۱۹۵۱)
  • آخرین پل (هلموت کویتنر[۱۰] - 1954)
  • استاد زندگی و مرگ[۱۱] (ویکتور ویکا[۱۲] - 1955)
  • ناپلئون[۱۳] (ساشا گیتری[۱۴] - ۱۹۵۵)
  • موش‌ها[۱۵] (رابرت سیودماک - ۱۹۵۵)
  • ژروز (رنه کلمان[۱۶] - 1956)
  • شب‌های روشن (لوکینو ویسکونتی - ۱۹۵۷)
  • برادران کارامازوف (ریچارد بروکس[۱۷] - 1958)
  • یک زندگی (الکساندر آستروک[۱۸] - 1958م)
  • درخت اعدام[۱۹] (دلمر دیوز[۲۰] - ۱۹۵۹)
  • نشان[۲۱] (گای گرین - ۱۹۶۱)
  • زندگی فقیرانه[۲۲] (فیلیپ د بروکا[۲۳] - 1969)
  • قاضی خونخوار[۲۴] (خسوس فرانکو[۲۵] - ۱۹۷۰)
  • پروندۀ اودسا[۲۶] (رونالد نیم[۲۷] - ۱۹۷۴)

  1. The Last Bridge
  2. Gervaise
  3. Horst Hächler
  4. Le notti bianche
  5. One Life
  6. The Brothers Karamazov
  7. Grushenka
  8. The Magic Box
  9. John Boulting
  10. Helmut Käutner
  11. Master of Life and Death
  12. Victor Vicas
  13. Napoléon
  14. Sacha Guitry
  15. Die Ratten
  16. René Clément
  17. Richard Brooks
  18. Alexandre Astruc
  19. The Hanging Tree
  20. Delmer Daves
  21. The Mark
  22. The Devil by the Tail
  23. Philippe de Broca
  24. The Bloody Judge
  25. Jesús Franco
  26. The Odessa File
  27. Ronald Neame