کوهی کرمانی، حسین (کرمان ۱۲۷۶ـ تهران ۱۳۳۶ش)
کوهی کرمانی، حسین (کرمان ۱۲۷۶ـ تهران ۱۳۳۶ش)
از پیشگامان گردآورندگان فرهنگ عامیانه، روزنامه‌نگار، شاعر و پژوهشگر ایرانی. خواندن و نوشتن را در کرمان آموخت. از نوجوانی، به شعر و شاعری و سپس به روزنامه‌نگاری علاقه‌مند شد. چون صدای خوشی داشت، در کرمان لقب عندلیب گرفت. مدتی در کرمان به سیگارپیچی دستی پرداخت. حدود ۱۳۰۱، عازم تهران شد و برای چند ماه در نشریۀ شفق سرخ استخدام شد. نام خود را از حسین کوهی کرمانی به حسین عندلیب تغییر داد. روزنامۀ نسیم صبا را منتشر کرد (۱۳۰۲)، سپس درگیر فعالیت‌های سیاسی شد. روزنامه‌اش را تعطیل کرد (۱۳۰۹)، به استخدام وزارت معارف درآمد و به معلمی و پژوهش فرهنگ عامه و کتاب‌نویسی مشغول شد. دو دورۀ دیگر نسیم صبا را منتشر کرد، ولی در نهایت، پس از توقیف آن در ۱۳۲۰، به کتاب‌فروشی و نشر کتاب روی آورد. از مهم‌ترین آثار او ترانه‌های ملی (فهلویات) است که در ۱۳۱۰ش به‌چاپ رسید و در محافل ادبی شور افکند. در همان سال، هانری ماسه آن‌ها را به فرانسه و آرتور کریستن‌سن به آلمانی ترجمه کرد و دونالد ویلبر با همکاری زین‌العابدین مؤتمن آن را به انگلیسی برگرداند؛ به روسی نیز برگردانده شد. از آثار اوست: از شهریور ۱۳۲۰ تا فاجعۀ آذربایجان؛ برگی از تاریخ معاصر ایران یا غوغای جمهوری؛ افسانه‌های روستایی ایران؛ خلنامه؛ هفتصد ترانۀ روستایی؛ سوگواری‌های ادبی در ایران؛ پانزده افسانه از افسانه‌های روستایی ایران؛ یک‌صدوده دوبیتی از کوه‌نشینان و ده‌نشینان؛ تاریخ تریاک و تریاکی در ایران.