گلیم
گلیم
زیرانداز و دست‌بافتۀ داری دارای تار و پود و بدون پرز. در بافت آن از نخ تار و نخ پود استفاده می‌شود. نخ‌های رنگی پود را از زیر و روی رشته‌های تار می‌گذرانند و با تغییر رنگ‌های نخ پود، نقش‌ها در گلیم نمایان می‌شوند. در گلیم‌بافی کمتر از طراحی و نقشه‌کشی استفاده می‌شود، زیرا نقش‌آفرینی در این بافته بیشتر به‌طور ذهنی صورت می‌گیرد. بافت گلیم، نوع بسیار ابتدایی بافت قالی است زیرا منحصراً از تنیدن تار و پود و درگیری این‌دو به‌وجود می‌آید. مواد اولیۀ گلیم، پشم، پنبه، کنف، و گاهی ابریشم است. نمونه‌ای از گلیم ابریشمین بافت کاشان ایران، که در اواسط قرن ۱۱ هجری بافته شده است، در موزۀ وین به‌نمایش درآمده است. نقش‌های گلیم ایرانی از انواع ستاره، اژدها، گل‌وغنچه و انواع حیوانات به‌ویژه بز، خرچنگ، خروس، طاووس، عقاب و شیر تشکیل شده است. مشهورترین گلیم‌های ایران عبارت‌اند از گلیم معروف به «ورنی» آذربایجان شرقی و اردبیل، گلیم معروف به «شیریکی‌پیچ» در استان کرمان، گلیم معروف به «رِندی» در استان‌های فارس و خوزستان، گلیم معروف به «شورکی» و «سفره‌کردی» در خراسان، گلیم معروف به «گل برجسته» در ایلام، گلیم معروف به «گَچمه» در کهگیلویه و بویراحمد، و گلیم معروف به «مسند» در نمینِ اردبیل. نام‌های مذکور حاکی از تنوع بافت گلیم است. به آنچه شبیه گلیم بافته می‌شود، اعم از گستردنی و غیرگستردنی، «گلیمینه» گویند؛ از‌جمله جَوال، سفرۀ خمیری، مُزْبَدْ (کیسه‌ای که سرش تنگ می‌شود و قابل گره‌زدن است)، چَنته، آینه‌دان، مَفرش (رختخواب‌پیچ)، نمکدان.