سوسیالیسم تخیلی و سوسیالیسم علمی

سوسیالیسم تخیّلی و سوسیالیسم علمی (Der Entwicklung des Sozialismus von der Utopie zur Wissenschaft)

کتابی در نقد تلقی ‌دورینگ از سوسیالیسم، به زبان آلمانی، چاپ نخست ترجمۀ فرانسوی منتشرشده در ۱۸۸۰. انگلس به تقاضای پل لافارگ خلاصه‌ای از سه فصل نخست کتاب آنتی دورینگ یا آقای ا. دورینگ علم را زیرورو می‌کند، به‌دست داد و همین خلاصه به قلم لافارگ به فرانسوی ترجمه شد و به‌چاپ رسید. انگلس در این رساله، که یکی از تأثیرگذارترین آثار ادبیات سوسیالیستی به‌شمار می‌رود، آرای سوسیالیست‌های تخیلی ازجمله سن ـ سیمون و فوریه را به باد انتقاد می‌گیرد و دربرابر از سوسیالیسم علمی، که به‌باور او مبتنی بر عقل سلیم است، دفاع می‌کند. به عقیدۀ انگلس سوسیالیسم تخیلی درپی اختراع ابزاری بود که ناهنجاری‌های اقتصادی و اجتماعی را با تمسک بدان‌ها مرتفع کند، درحالی‌که سوسیالیسم علمی از کشف این ابزار در سرمایه‌داری جدید سخن می‌گوید. انگلس این دگرگونی نظری را وظیفۀ پرولتاریای نوین می‌داند. این اثر بلافاصله به زبان‌های بسیاری ترجمه شد.