سیناپس
سیناپْس (synapse)
اتصال بین دو یاختۀ عصبی یا بین یک یاختۀ عصبی و یک ماهیچه (ارتباط عصبی ـ عضلانی). از طریق آن تکانه[۱]ها یا جریان‌های عصبی منتقل می‌شوند. در محل تماس، دو یاخته با فاصله‌ای کوتاه از هم جدا می‌شوند که شکاف سیناپسی[۲] نامیده می‌شود. این فاصله را ناقلی عصبی شیمیایی طی می‌کند که براثر جریان عصبی رها می‌شود. انشعاب نخ‌مانند یا آکسون[۳] یاختۀ عصبی ناقل[۴] دارای یک نقطۀ پایانی برآمده یا برآمدگی (تکمۀ) سیناپسی[۵] است. این بخش نیمی از اتصال سیناپسی[۶] را تشکیل می‌دهد و محل ریزکیسهها[۷]ی قابل اتصال به غشا[۸]ست. این ریزکیسهها حاوی ناقل عصبی شیمیایی[۹]اند. وقتی جریان عصبی[۱۰] به برآمدگی می‌رسد، ریزکیسهها ناقل را آزاد می‌کنند. ناقل فضای سیناپسی را طی می‌کند و خود را به گیرنده‌های خاص در غشای یاختۀ گیرنده متصل می‌کند. اگر یاختۀ گیرنده یاخته‌ای عصبی باشد، نیمۀ دیگر ارتباط سیناپسی با یک یا تعداد بیشتری انشعاب، با نام دندریت[۱۱]، صورت می‌گیرد. دندریت‌ها با ناقل عصبی تحریک می‌شوند تا جریان عصبی پدید آید. سپس، جریان در طول یاختۀ عصبی و آکسون انتقال می‌یابد. اگر یاختۀ دریافت‌کننده ماهیچه باشد، با ناقل عصبی تحریک و منقبض می‌شود.